EĞİTİM YÖNETİMİNDE KARİZMATİK LİDERLİK ÜZERİNE YAPILAN ARAŞTIRMALAR: SİSTEMATİK BİR İNCELEME: RESEARCH ON CHARISMATIC LEADERSHIP IN EDUCATIONAL ADMINISTRATION: A SYSTEMATIC REVIEW

Yılmaz ÇETİNKAYA; Sultan ÇETİNKAYA; Turan GENÇ; Alparslan TOPRAK; Figen TOPRAK

doi:10.5281/zenodo.14796464

Authors

Yılmaz ÇETİNKAYA Ministry of Education https://orcid.org/0000-0001-8222-9447
Sultan ÇETİNKAYA Ministry of Education https://orcid.org/0009-0001-5206-0019
Turan GENÇ Ministry of Education https://orcid.org/0009-0003-5314-3304
Alparslan TOPRAK https://orcid.org/0000-0001-9786-2173
Figen TOPRAK Ministry of Education https://orcid.org/0009-0006-0772-8792

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14796464

Keywords:

Educational administration, leadership, charismatic leadership, systematic review

Abstract

In this study, a systematic analysis of postgraduate theses on charismatic leadership was conducted. In the study, not only a general review was made, but also an attempt was made to determine how the theses were distributed in terms of publication types, years of publication, universities, research methods, research designs, sample types, sample sizes, data sources used, data collection tools and data analysis techniques. Document analysis method was preferred as the research model and 27 postgraduate theses determined by purposeful sampling method were analysed. The collected data were analysed by content analysis method. According to the research findings, the majority of the postgraduate studies on charismatic leadership are master's theses. In addition, it was determined that most of the publications were carried out in the last five years and quantitative research methods and survey design were preferred in most of the studies. In terms of sampling, it was found that simple random, stratified sampling and convenience sampling methods were used in most of the studies. It was observed that the range of 301-500 people was mostly preferred as the sample size and the sample group was mostly composed of teachers. In terms of data collection tools, it was determined that scales and questionnaires were commonly used in quantitative research. In terms of data analysis techniques, descriptive statistics, t-test, ANOVA, Pearson correlation and regression analysis were commonly used. Finally, in the studies on charismatic leadership, it was observed that this concept was addressed in relation to 22 different issues. Especially ‘Trust’, ‘Collective Teacher Competence’ and ‘Motivation’ were found to be prominent. These findings show that the studies on charismatic leadership are largely focused on the education sector and especially the relationships between leadership and trust, competence and motivation are examined.

References

Aykanat, Z. (2010). Karizmatik liderlik ve örgüt kültürü ilişkisi üzerine bir uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Karaman.

Best, J. W., & Kahn, J. V. (2017). Eğitimde araştırma yöntemleri. (Çev. Ed. O.Köksal). Konya: Eğitim Yayınevi.

Bozkurt, Ö. ve Göral, M. (2013). Modern liderlik tarzlarının yenilik stratejilerine etkisini belirlemeye yönelik bir çalışma. Anadolu University Journal of Social Sciences, 13(4), 1-14.

Çelik, V. (2007). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem Akademi.

Eren, E. (2009). Yönetim ve organizasyon (Çağdaş ve kültürel yaklaşımlar). İstanbul: Beta.

Eren, E. (2010). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta.

Göka, E. (2005). Türklerde liderlik ve fanatizm. İstanbul:Timaş Yayınları.

Gül, H. ve Aykanat, Z. (2012). Karizmatik liderlik ve örgüt kültürü ilişkisi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 17-36.

Gül, H. ve Çöl, G. (2003). Atıf teorisinde belirtilen karizmatik lider özelliklerinin üçlü örgütsel bağlılık modeliyle ilişkileri üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(3-4), 163-185.

Gül, H. ve Çöl, G. (2003). Atıf teorisinde belirtilen karizmatik lider özelliklerinin üçlü örgütsel bağlılık modeliyle ilişkileri üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(3-4), 163-184.

Gürer, A. (2019). 21. Yüzyılda liderlik yaklaşımları. İstanbul: Hiperlik Yayınları.

Hadımoğlu, D. (2022). İstanbul ili Beyoğlu ilçesi özel ortaöğretim okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışları ile öğretmenlerin işlerini anlamlı bulma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Okan Üniversitesi, İstanbul.

Holloway, K. (2012). An examination of the relationship between charismatic leadership and job satisfaction. Doktora tezi, Capella University.

Kaya, Y. K. (1991). Eğitim yönetimi kuram ve Türkiye’deki uygulama. Ankara.

Marşap, A. (1995). Yönetim kontrol sistemleri. Ankara: KHO Basımı.

Oktay, E. ve Gül, H. (2003). Çalışanların duygusal bağlılıklarının sağlanmasında Conger ve Kanungo’nun karizmatik lider özelliklerinin etkileri üzerine Karaman ve Aksaray emniyet müdürlüklerinde yapılan bir araştırma. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 403-427.

Oktay, E. ve Gül, H. (2003). Çalışanların duygusal bağlılıklarının sağlanmasında conger ve kanungo’nun karizmatik lider özelliklerinin etkileri üzerine karaman ve aksaray emniyet müdürlüklerinde yapılan bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 403-428.

Önen, S. M. ve Kanayran, H. G. (2015). Liderlik ve motivasyon: Kuramsal bir değerlendirme. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 43-64.

Özer, S. ve Can, N. (2011). Eğitim örgütlerinde lider davranış biçimleri ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki (Nevşehir İli Örneği). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 1(1), 1-17.

Pawar, B.S., & Eastman, K.K. (1997). The nature and implications of contextual influences on transformational leadership: A conceptual examination. Academy of Management Review, 22(l), 80-109.

Ray, S. (2011). An ınsight into the vision of charismatic leadership: Evidence from recent administrative change in West Bengal Province of India. European Journal of Business and Management, 3(9), 55-67.

Taşkın, T. (2021). Fen eğitiminde kavram karikatürü ile ilgili çalışmalar üzerine bir içerik analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 622-651.

Töremen, F., Demir, H. ve Korkut, A. (2015). Karizmatik liderlik iletişim ölçeğini Türk kültürüne uyarlama çalışması. Anatolian Journal of Educational Leadership and Instruction, 3(2), 27-40.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Seçkin Yayıncılık, Ankara.

Zel, U. (2001). Kişilik ve liderlik. Ankara: Seçkin.

Zel, U. (2006). Kişilik ve liderlik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

RESEARCH ON CHARISMATIC LEADERSHIP IN EDUCATIONAL ADMINISTRATION: A SYSTEMATIC REVIEW