EĞİTİM VE BİLİM DERGİSİNDE LİDERLİK KONUSUNDA YAYINLANMIŞ MAKALELERİN SİSTEMATİK LİTERATÜR ANALİZİ

SYSTEMATIC LITERATURE ANALYSIS OF ARTICLES ON LEADERSHIP IN EDUCATION AND SCIENCE JOURNALS


Özet Görüntüleme: 70 / PDF İndirme: 42

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14946103

Anahtar Kelimeler:

Liderlik, Eğitim ve Bilim Dergisi, sistematik literatür incelemesi

Özet

Araştırmada liderliği konu alan Eğitim ve Bilim dergisindeki makalelerin sistematik literatür taramasının yapılması amaçlanmıştır. Araştırmada ifade edilen amacın yanında liderliği konu alan Eğitim ve Bilim dergisindeki makaleler yayınlandıkları yıllara, tercih edilen araştırma yöntemlerine, araştırma desenlerine, örneklem türlerine, örneklem büyüklüklerine, kullanılan veri kaynaklarına, kullanılan veri toplama araçlarına ve veri analiz tekniklerina göre dağılımların ne şekilde olduğunun belirlenmesi de amaçlanmıştır. Araştırmada model olarak doküman incelemesi tercih edilmiştir. Örneklem, amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenen 27 çalışmadan oluşmaktadır. Araştırma sırasında toplanan veriler, içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmada, liderlik konusundaki makalelerin en fazla yayının son beş yıl içinde gerçekleştirildiği, çoğu çalışmada nicel araştırma yöntemleri ve tarama deseni tercih edildiği görülmüştür. Bununla birlikte çalışmalarda, liderlik konu başlığında yoğun olarak örneklem türü olarak tabakalı, basit seçkisiz ve kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemlerinin kullanıldığı saptanmıştır. Örneklem büyüklüğü olarak 301-500 aralığında örneklem büyüklüğünün daha çok tercih edildiği, örnekleme daha çok öğretmenlerin dahil olduğu belirlenmiştir. Ayrıca araştırmada, liderlik konu başlığında yapılan çalışmalarda nicel araştırmalarda yaygın olarak kullanılan ölçekler ve anketler kullanıldığı, veri analiz tekniği olarak betimsel istatistiklerin yanı sıra yoğun olarak Pearson korelasyon ve regresyon analizinin kullanıldığı saptanmıştır.

Referanslar

Arıkan, S. (1999). Öğrenen örgütlerde liderliğin rolü ve önemi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 17-34.

Arslantaş, C. (2007). Güçlendirici lider davranışının psikolojik güçlendirme üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik görgül bir araştırma. Anadolu Üniversite Journal of Social Sciences, 7(2), 227-240.

Avcı, A. (2019). Örgütsel değişim ve örgüt yönetiminde karizmatik liderlik ve eleştirel bir bakış. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 2(2), 148-157.

Ayden, C. ve Düşükcan, M. (2004). Örgütsel öğrenme kavramı ve öğrenme engellerinin giderilmesinde örgüt kültürü ve liderliğin rolü. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2(4), 120-139.

Besler, S. (2004). İşletmelerde stratejik liderlik. İstanbul: Beta Yayınları.

Best, J. W., & Kahn, J. V. (2017). Eğitimde araştırma yöntemleri. (Çev. Ed. O.Köksal). Konya: Eğitim Yayınevi.

Budak, G. (2003). Liderlik ve liderlik kuramlarına bütünleşik bir yaklaşım. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.

Can, H. (2002). Organizasyon ve yönetim. Ankara: Siyasal Kitapevi.

Celep, C. (2004). Dönüşümsel liderlik. Ankara: Anı Yayıncılık.

Conger, J. A., & Kanungo, R. N. (1987). Toward a Behavioral Theory of Charismatic Leadership in Organizational Settings. Academy of Management. The Academy of Management Review, 12(4), 637-647.

Çankaya, Ö. B. (2019). Yöneticilerin karizmatik liderlik özellikleriyle çalışanların iş tatmini arasındaki ilişkiyi incelemeye yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.

Çelik, K. (2002). Örgütsel kontrol. C. Elma ve K. Demir. (Eds.). Yönetimde çağdaş yaklaşımlar: Uygulamalar ve sorunlar (s. 63-85) (2. Baskı). Ankara: Anı.

Çelik, M. (2007). Örgüt kültürü ve örgütsel vatandaşlık davranışı-bir uygulama. . Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.

Çelik, V. (2007). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem Akademi.

Çetin, Ş. Korkmaz, M. ve Çakmakçı, C. (2012). Dönüşümsel ve etkileşimsel liderlik ile lider-üye etkileşiminin öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 18(1), 7-36.

Doğan, S. (2007). Vizyona dayalı liderlik. İstanbul: Kare Yayınları.

Doğan, S. (2020). Çağdaş liderlik yaklaşımları. N. Güçlü ve S. Koşar (Ed.), Eğitim yönetiminde liderlik teori araştırma ve uygulama içinde (s. 91-132). Ankara: Pegem Akademi.

Dorukbaşı, E. (2022). Öğretim liderliği ile öğretmenlerin öğretim uygulamaları arasındaki ilişkinin incelenmesi: öğretmenlerin mesleki öğrenmesinin aracı rolü. Yüksek lisans tezi, Karabük Üniversitesi, Karabük.

Erçetin, Ş. (2000). Lider sarmalında vizyon. Ankara: Nobel Yayıncılık.

Erdoğan, İ. (2002). Eğitimde değişim yönetimi. Ankara: Pegem.

Eren, E. (2009). Yönetim ve organizasyon (Çağdaş ve kültürel yaklaşımlar). İstanbul: Beta.

Eren, E. (2010). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta.

Göka, E. (2005). Türklerde liderlik ve fanatizm. İstanbul:Timaş Yayınları.

Gül, H. ve Çöl, G. (2003). Atıf teorisinde belirtilen karizmatik lider özelliklerinin üçlü örgütsel bağlılık modeliyle ilişkileri üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(3-4), 163-185.

Gül, H. ve Çöl, G. (2003). Atıf teorisinde belirtilen karizmatik lider özelliklerinin üçlü örgütsel bağlılık modeliyle ilişkileri üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(3-4), 163-184.

Gürer, A. (2019). 21. Yüzyılda liderlik yaklaşımları. İstanbul: Hiperlik Yayınları.

Hadımoğlu, D. (2022). İstanbul ili Beyoğlu ilçesi özel ortaöğretim okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışları ile öğretmenlerin işlerini anlamlı bulma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Okan Üniversitesi, İstanbul.

Holloway, K. (2012). An examination of the relationship between charismatic leadership and job satisfaction. Doktora tezi, Capella University.

Ireland, R. D., & Hitt, M. A. (2005). Achieving and maintaining strategic competiteveness in the 21st century: The role of strategic leadership. Academy of Management Executive, 9(4), 63-74.

Kaya, Y. K. (1991). Eğitim yönetimi kuram ve Türkiye’deki uygulama. Ankara.

Kirkman, B. L., & Rosen, B. (1999). Beyond Self-management: Antecedents and Consequences of Team Empowerment. Academy of Management Journal, 42, 58-74.

Koca Şişik, Ş. (2015). Öğretmen perspektifinden okul müdürlerinin stratejik liderlik davranışlarının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Okan Üniversitesi, İstanbul.

Korkmaz, M. (2008). Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile öğrenen örgüt özellikleri arasındaki ilişki üzerine nicel bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 14(1), 75-98.

Marşap, A. (1995). Yönetim kontrol sistemleri. Ankara: KHO Basımı.

Oktay, E. ve Gül, H. (2003). Çalışanların duygusal bağlılıklarının sağlanmasında Conger ve Kanungo’nun karizmatik lider özelliklerinin etkileri üzerine Karaman ve Aksaray emniyet müdürlüklerinde yapılan bir araştırma. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 403-427.

Oktay, E. ve Gül, H. (2003). Çalışanların duygusal bağlılıklarının sağlanmasında conger ve kanungo’nun karizmatik lider özelliklerinin etkileri üzerine karaman ve aksaray emniyet müdürlüklerinde yapılan bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 403-428.

Özer, S. ve Can, N. (2011). Eğitim örgütlerinde lider davranış biçimleri ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki (Nevşehir İli Örneği). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 1(1), 1-17.

Ray, S. (2011). An ınsight into the vision of charismatic leadership: Evidence from recent administrative change in West Bengal Province of India. European Journal of Business and Management, 3(9), 55-67.

Schein, E. (1997). Organizational culture and leadership. San Francisco: Jossey- Bass.

Srivastava, A., Bartol, K. M., & Locke, E. A. (2006). Empowering leadership in management teams: Effects on knowledge sharing, efficacy, and performance. Academy of Management Journal, 49(6), 1239-1251.

Şişman, M. (2014). Öğretim liderliği (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.

Taşkın, T. (2021). Fen eğitiminde kavram karikatürü ile ilgili çalışmalar üzerine bir içerik analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 622-651.

Uğurluoğlu, Ö. ve Çelik, Y. (2009). Örgütlerde stratejik liderlik ve özellikleri. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 12(2), 121-156.

Ünal, Ö. F. ve Yaldızbaş, S. (2016). Karizmatik liderlik davranışları ile demografik değişkenler arasındaki ilişki: Ankara ilinde orta öğretim öğretmenleri üzerine bir araştırma. Bartın Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(13), 339-365.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Seçkin Yayıncılık, Ankara.

Yukl, G. (2013). Leadership in organizations. ABD: Pearson Publish.

Yüksel, M. M. (2006). Karizmatik lider örneği olarak Hz. Ömer. Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.

Zel, U. (2006). Kişilik ve liderlik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Zeyrek Şirin, E. (2019). Vizyoner liderlik davranışlarının işletme performansına etkileri: Bir uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, İstanbul.

İndir

Yayınlanmış

2025-02-28

Nasıl Atıf Yapılır

AŞCI, A., KATIRCI, İsmet, DAĞCI, M. R., DAĞCI, N., ERTAŞ, M., & KARATAŞ, M. (2025). EĞİTİM VE BİLİM DERGİSİNDE LİDERLİK KONUSUNDA YAYINLANMIŞ MAKALELERİN SİSTEMATİK LİTERATÜR ANALİZİ: SYSTEMATIC LITERATURE ANALYSIS OF ARTICLES ON LEADERSHIP IN EDUCATION AND SCIENCE JOURNALS . Socrates Journal of Interdisciplinary Social Researches, 11(50), 134–155. https://doi.org/10.5281/zenodo.14946103