HEYKEL SANATINDA KÖK İMGESİ: AİDİYET VE DÖNÜŞÜMÜN DÖNGÜSEL ANLATISI
THE ROOT IMAGE IN SCULPTURE: A CIRCULAR NARRATIVE OF BELONGING AND TRANSFORMATION
Özet Görüntüleme: 11
/ 
PDF İndirme: 4
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.18067143Anahtar Kelimeler:
Kök imgesi, Heykel sanatı, Aidiyet ve dönüşümÖzet
Bu makale, heykel sanatında kök imgesinin aidiyet ve dönüşüm kavramları bağlamında nasıl anlam kazandığını incelemektedir. Kök, bitkisel dünyada yaşamın sürekliliğini sağlayan biyolojik bir yapı olmasının ötesinde, insan düşüncesinde köken, bellek, kimlik ve varoluşsal süreklilikle ilişkilendirilen güçlü bir metafor olarak ele alınmaktadır. Çalışmada kök imgesi, doğadaki döngüsel dönüşüm süreçleriyle insanın varoluş deneyimi arasında kurulan sembolik bağ üzerinden değerlendirilmiştir. Bu bağlamda Batı ve Doğu düşüncesinde dönüşüm anlayışı, tasavvuf geleneği ve kültürel anlatılarla ilişkilendirilerek kökün sabit bir geçmiş göstergesi değil, sürekli yeniden kurulan bir varoluş alanı olduğu ortaya konulmuştur. Makalenin uygulama bölümünde, çağdaş sanatçı Javier Pérez’in heykel çalışmaları incelenmiş; sanatçının eserlerinde kök imgesinin beden, doğa ve zaman kavramlarıyla kurduğu metaforik ilişki analiz edilmiştir. Perez’in döngüsellik ve yeniden doğuş temaları üzerinden geliştirdiği heykel dili, kökün aidiyet ve dönüşüm ekseninde nasıl evrensel bir anlatıya dönüştüğünü göstermektedir. Sonuç olarak çalışma, kök imgesinin heykel sanatında durağan bir köken fikrinden ziyade, dönüşüm ve sürekliliği temsil eden dinamik bir anlatı unsuru olduğunu ortaya koymaktadır.
Referanslar
Alptekin, D. (2011). Toplumsal aidiyet ve gençlik: üniversite gençliğinin aidiyeti üzerine sosyolojik bir araştırma [Doktora Tezi]. Selçuk Üniversitesi.
Anderson, B. (1991). Imagined communities: Reflections on the origin and spread of nationalism. Verso.
Bauman, Z. (2000). Liquid modernity. Polity Press.
Bishop, C. (2012). Artificial hells: Participatory art and the politics of spectatorship. Verso.
Brah, A. (1996). Cartographies of diaspora: Contesting identities. Routledge.
Clifford, J. (1997). Routes: Travel and translation in the late twentieth century. Harvard University Press.
Dağ, Ü. (2021). Türk ve İskandinav mitolojisinde ağaç sembolizmi. Milli Folklor, 17(132), 63-74
Halbwachs, M. (1992). On collective memory. University of Chicago Press.
Hall, S. (1990). Cultural identity and diaspora. In J. Rutherford (Ed.), Identity: Community, culture, difference. Lawrence & Wishart.
Hall, S. (1996). Cultural identity and diaspora. In P. Mongia (Ed.), Contemporary postcolonial theory (pp. 110-121). Arnold.
Ingold, T. (2011). Being alive: Essays on movement, knowledge and description. Routledge.
Kahveci, K. (2023). Orta Çağ’da tanrısal bir yaratım olarak doğa üzerine felsefi değerlendirme. Sanat ve İkonografi Dergisi, (5), 8-13.
Karadağ, R. (2007). Doğal boyamacılık. Geleneksel El Sanatları ve Mağazalar İşletme Müdürlüğü Yayınları.
Kerkez, A., & Gürbüz, S. (2025). Mesnevi’de toprak ve buğday metaforu. Anadolu Üniversitesi Mesleki Eğitim ve Uygulama Dergisi, 4(1), 44-63.
Krauss, R. (1979). Sculpture in the expanded field. October, 8, 30-44.
Https://Doi.Org/10.2307/778224
Kunos, I. (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Section Orientale De La Société Ethnographique Hongroise.
Mansur, A. (2020). Şaman gözü (Vol. 668). Destek Publishing And Media Group.
Mevlânâ Celâleddîn-İ Rûmî. (2004). Mesnevî (A. Gölpınarlı, Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Mevlânâ Celâleddîn-İ Rûmî. (2012). Mesnevî’den seçmeler: Toprak, insan ve dönüşüm. Kabalcı Yayınları.
Papastergiadis, N. (2005). Hybridity and Ambivalence: Places and Flows in Contemporary Art and Culture. Theory, Culture & Society, 22(4), 39-64.
Pérez, J. (2025). Mutaciones, Metamorfosis, Madrid.
Potts, A. (2000). The sculptural imagination: Figurative, modernist, minimalist. Yale University Press.
Sözer, A. (2019). Göç, toplumsal uyum ve aidiyet. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(28), 418-431
Şahin, E.J.M. (2017). Grafik tasarım ilkeleri doğrultusunda Ankara kenti için bir marka kent tasarımı önerisi [Yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Taşdelen, V. (2010). Dört unsur: Toprak. Temrin, (27), 3-7. file:///C:/Users/User/Downloads/D%C3%96RT%20UNSUR-TOPRAK.pdf, 10.10.2025
Tuan, Y.F. (1977). Space and place: The perspective of experience. University Of Minnesota Press.
Weil, S. (2002). The need for roots: Prelude to a declaration of duties towards mankind.
Https://www.Museoreinasofia.Es/Exposicion/Javier-Perez-Mutaciones-Metamorfosis
Javier Péreztheft Fraud Prevention, Https://Www.Mirabaud.Com/En/Contemporary-Art/Artists/Artist/Javier-Perez).
Galery, K., & Perrez, J. (2025). Https://Keteleer.Com/Artists/50-Javier-Perez/
Oxford Languages. Https://Languages.Oup.Com/Google-Dictionary-Tr
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Researches
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
