TÜRK SÜRREALİST RESİMDE KADIN FİGÜRÜ


Özet Görüntüleme: 217 / PDF İndirme: 78

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10425123

Anahtar Kelimeler:

Sürrealizm, Türk Sanatı, Kadın

Özet

Türkçe‘de Gerçeküstücülük olarak karşılık bulan Sürrealizm Avrupa’daki savaş ve buhran döneminde ortaya çıkmıştır. Tüm dünyayı etkisi altına alan döneminin en yaygın ve en uzun süreli akımı olarak bilinmektedir. Gerçeküstücülüğü savunan sanatçılar, gerçeğin insanların zihinlerinde yarattığı bilinçaltı izlerinin, rüyaların peşinden gitmekte ve bu durumu konu alan eserler vermektedir. Türk Resim Sanatında Selçuklu dönemi mimari eserlerinde, Osmanlı dönemi minyatürlerinde gerçeküstü ögelerin kullandığı görülmektedir. Türkiye’de 1960’lardan sonra önem kazanmaya ve Türk ressamlar tarafından Gerçeküstücülüğe dair izler taşıyan eserler verilmeye başlanmıştır. Çağdaş Türk resim sanatında da gerçeküstücülük akımının hala ressamlar üzerinde önemli bir etkisinin bulunduğu görülmektedir. Türkiye’de sürrealist Resim sanatında kadın figürü son derece yaygın kullanılmaktadır. Kadın imgesi doğa, yaşam hatta hayatın tamamı ile bağdaştırılmaktadır. Masumiyet, kutsallık, merhamet, bereket, zarafet, yaratıcılık, koruyuculuk ve kadının güçlü ifadesi kadın figürünün kullanıldığı çoğu eserde resmedilmiştir. Bu makalenin amacı Sürrealizm’in Avrupa’da ortaya çıkışı ile birlikte Türk sanatındaki yansımalarını, gelişim sürecini belirtmek ve Türk Sürrealist eserlerde kadın figürünün yerini irdelemektir. Çalışmada nitel araştırma yönteminden tarihsel araştırma modeli uygulanmıştır. Sonuç olarak kadın imgesinin, Türk Sürrealist Resim Sanatında önemli bir yere sahip olduğu, kadına kıymet verildiği ve birçok Türk Sürrealist sanatçı tarafından kadın imgesinin olumlu ve önemli bir bakış açısıyla betimlendiği gözlemlenmiştir.

Referanslar

ACAR, L. (2011). Gerçeküstücülük (Sürrealizm) ve Türk resim sanatına yansıması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.

AKDAĞLI, S. (2020). Sürrealizm Gerçekliğinde Kadın İmgesi ve Sürrealist Kadın Sanatçılar, Researcher: Social Science Studies, Cilt 8, Sayı 1, s. 40-56.

AZİZSOY, A. (2015). Siyahkalem Yapıtlarındaki Şamanist ve İslami Öğeler Üzerine Notlar, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, Cilt:4, Sayı:7, s. 87-100.

ÇALIŞKAN, Y. (2019). Türk Resim Sanatında Sürreal Eğilimler, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.

DALDABAN, H.K. (2006). Gerçeküstü Resmin Oluşumunun Nesnenin Dönüşümüne Bağlı Olarak İncelenmesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Adana.

DOHERTY, N. (2021). In Memoriam Selma Gürbüz, https://www.thedreamingmachine.com/in-memoriam-selma-gurbuz/ . (Erişim Tarihi: 25.10.2023)

EDGÜ, F. (2012). Selma Gürbüz için Üç Yazı, Sel Yayıncılık, İstanbul.

FARTHING, S. (2014). Sanatın Tüm Öyküsü, Çev. G. Aldoğan ve F. Candil Çulcu, Hayalperest Yayınevi, İstanbul.

GÖĞEBAKAN, Y. (2014), “Çağdaş Türk Resim Sanatındaki Sürrealist Yaklaşımların Kaynağı

Olarak Mehmet Siyah Kalem Resimleri”, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, Sayı 30, s. 107 – 128.

KARAALİOĞLU, O. (2017). Sürrealizmin Modern Türk Resim Sanatına Etkileri, Ulakbilge, 2017, Cilt 5, Sayı 12, s. 781-793.

KARAATA, E. (2018). Nazan Erkmen İllüstrasyonlarında Anadolu ve Mezopotamya Sanatının Etkisi, International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art, Cilt: 3, Sayı: 4, s. 33-48.

KRAUSSE, A. C. (2005). Rönesans’tan Günümüze Resim Sanatının Öyküsü, Çev. Dilek Zaptcıoğlu, Literatür Yayınları, İstanbul.

ÖZEREN, A. C. (2023). Üzerinde Bahar Çiçekleri Açmış, https://tr.pinterest.com/pin/400116748127180921/ , Erişim Tarihi: 01.01.2023

SARI, K. (2022). Sürrealist Kadın Ressamlar, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Edirne.

SUCİ, M. (2017). Türk Resim Sanatında Gerçeküstücü Ressamlar, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Doğuş Üniversitesi, İstanbul.

SUMRU, N. (2009). Dream Artta Lö Kapital, https://www.oocities.org/guncelsanat/yukselarslan.htm (Erişim Tarihi: 25.10.2023)

ŞEN, Ü. S. (2005). “Sanat Eğitiminde Bilimsel Araştırma Yöntemlerinin Kullanılması”, Atatürk

Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt 5, Sayı 1, s. 343-360.

UYSAL, E. (2009). Komet ve Mehmet Güleryüz'ün resimlerinde fantastik figürasyon ve mekan yorumları, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Sanatta Yeterlik Tezi, İzmir.

İndir

Yayınlanmış

2023-12-22

Nasıl Atıf Yapılır

YAVUZ, F. M., & ÖZDEMİR, G. (2023). TÜRK SÜRREALİST RESİMDE KADIN FİGÜRÜ. Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies, 9(36), 129–141. https://doi.org/10.5281/zenodo.10425123