SANATTA SALGIN BETİMLEMELERİ
EPIDEMIC DEPICTIONS IN ART
Özet Görüntüleme: 47 / PDF İndirme: 28
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14578607%20Anahtar Kelimeler:
Sanat, salgın, pandemi, kaygı, ölümÖzet
Yüzyıllardan beri süregelen farklı rivayetler ve hikayeleri anlatılan salgın hastalıklar olduğu saptanmıştır. İnsanoğlunun da yaratılışından bugüne savaş verip hırpalandığı en büyük düşmanı salgınlar olmuştur. Kitlesel ölümlere neden olan bu bulaşıcı hastalıklar toplumun psikolojilerinde kaygılara, derin üzüntülere ve korkulara sebep veren derin trajediler yaratmışlardır. Bu tür küresel krizler, çağlarının eleştirel izlerini sanatlarında yansıtan sanatçılar üzerinde güçlü bir etki yaratmıştır. Toplumu derinden sarsan duygusal buhranlar karşısında duyarsız kalmayan sanatçılar, yaşadıkları dönemin koşullarını sorgulayan, eleştiren ve toplumsal farkındalık oluşturan eserler aracılığıyla varlıklarını ortaya koymaya çalışmışlardır. Görsel sanatlarda, özellikle salgın hastalıkların toplumsal yıkımını en etkili şekilde anlatan eserlerle, bu felaketler toplumda hem ruhsal hem de fiziksel çöküşe yol açmıştır. Çağımızın salgını olan Covid-19 (Koronavirüs) pandemisi, insanlık tarihinin en geniş çaplı uluslararası salgın hastalıklarından biri olarak kabul edilmektedir. Bu olağanüstü dönemin resim sanatına etkileri, günümüzün en önemli ve dikkat çekici gelişmelerindendir. Pandemi, sanat piyasasında derin izler bırakmış; galeriler ve müzeler kapalı kalırken, ekonomik zorluklar ve dijital içeriklerin artışı gibi olgular ön plana çıkmıştır. Ayrıca, salgının yarattığı toplumsal ve bireysel etkiler, pek çok sanatçıyı salgın temalı eserler üretmeye itmiş ve bu eserler sanat dünyasında önemli bir yer edinmiştir. Sonuç olarak sanatta yer edinen salgınlar ve hastalık türleri geçmiş çağlardan çağdaş yorumlamalara kadar sanatın hemen hemen her döneminde gözlemlenmiş ve sanatçıyı derinden etkilemiştir.
Referanslar
Aksoy, B. E. (2021). Kaygı üzerine. İstanbul: Metis Yayınları.
Alpago, H. ve Alpago, D. O. (2020). Korona virüs ve sosyoekonomik sonuçlar. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (8), 99-114.
Artun, A. (2020). Kara ölüm ve Avrupa sanatı. E-Skop Dergi Sanat Tarihi Eleştiri. https://www.e-skop.com/skopdergi/kara-olum-ve-avrupa-sanati/5735, 23.10.2024.
Başar (2022). Pandemi ve sanat. Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi. Sayı 12: 65.
Başbuğ, Z. (2020). Salgınların resim sanatına yansıması ve nedim günsür’ün “kızamık” isimli eserine üzerine. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(4), 2286-2299.
Baskar, P. (2021). Sanatçılar bir pandeminin portresini boyadı. jefferson public radio. https://www.ijpr.org/music-arts-culture/2020-05-11/artists-paint-a-portrait-of-a-pandemic, 11. 05. 2020.
Bozkurt O. ve Bayırlı Turan D. (2020). HIV/AIDS ile ilgili bilgi ve damgalanma düzeyinin ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 41-48.
Budak F. ve Korkmaz Ş. (2020). Covıd-19 Pandemi Sürecine Yönelik Genel Bir Değerlendirme: Türkiye Örneği. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi (SAYOD) Sayı:1. 62-79.
Çakır E. ve Küçükarslan M. (2021). Depremcezelerde covid-19 kaygısı ve sağlıklı beslenme. Akademisyen Kitabevi
Çay, M. B. (2017). Pieter Bruegel: Ölümün zaferi. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, Sayı 3. 52.
Dafoe, T. (2020). The 1918 Spanish flu wreaked havoc on nearly every country on earth. So why didn’t more artists respond to ıt in their work?, https://news.artnet.com/art-world/spanish-flu-art-1836843, 28.11.2024.
Gompertz, W. (2020). bbc.com. https://www.bbc.com/news/entertainment-arts52556544, 06.11.2024
Graf, S. (2021). Felix gonzalez-torres: Haunting works of an artist afflicted with AIDS, https://www.thecollector.com/felix-gonzalez-torres-haunting-works-aids-artist/, 27.11.2024
Güler, A. (2020). İnsanlık tarihinde bilinen büyük felaketler. Dünya’da ve Türkiye’de büyük felaketler. İstanbul: Yılmaz Basım.
Jerram, Luke (2020). ukejerram.com. https://www.lukejerram.com/glass/about, 6.11.2024
Kanat, K.B. (2020). Munch and the Spanish flu: The art of remembering pandemics, https://www.dailysabah.com/opinion/columns/munch-and-the-spanish-flu-the-art-of-remembering-pandemics, 27.11.2024
Kaprol, T. (2021). arganotlar.com. https://argonotlar.com/2021den-sonra-sanatpiyasasi/, 02.11.2024
Kara, M. (2020). Kierkegaard felsefesiyle birlikte ortaya çıkan bir kavram karmaşası: Endişe mi, kaygı mı, anksiyete mi, korku mu?. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 16: 279-308.
Kılıç, Orhan (2021). Mikrop, salgın ve toplum. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
Özen Bora ve Eken Gökhan (2017). Sokak Sanatının Gizli Sanatçısı, Banksy. ArtSanat Dergisi. 499-519.
Pilgir, A. E. (2021). Salgınlar ve Toplum: Kara Ölüm’den Günümüze.
Schwartz, E. (2020). Ai Weiwei MASK, https://www.refugeesinternational.org/ai-weiwei-mask/, 29.10.2024
Seçkin, A. (2021). Sanatın ekonomisi. İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
Stone, K. 2011). Uprisings, epidemics and spontaneous deaths, University of Melbourne Collections, Issue 9, December 2011, 31-38
Tan, A. (2014). Pandora’nın kutusu ne zaman açıldı? https://www.medipol.edu.tr/sites/default/files/document/SD_32_102-103.sayfalar_Akif_Tan.pdf, 14.11.2024
Tekin, A. (2021). Tarihten günümüze epidemiler, pandemiler ve ekonomik sonuçları. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 40, 330-355.
Valenti, X. S. (2017). La sífilis secundaria de Ulrich von Hutten, https://xsierrav.blogspot.com/2017/04/la-sifilis-secundaria-de-ulrich-von.html, 27.11.2024.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.