ÖĞRETMEN SAĞLIK ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
VALIDITY AND RELIABILITY STUDY OF THE TEACHER HEALTH SCALE IN TURKISH
Özet Görüntüleme: 73
/ 
PDF İndirme: 36
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17719603Anahtar Kelimeler:
Sağlık, Öğretmen Sağlığı, Ölçek Uyarlama, Geçerlik ve GüvenirlikÖzet
Öğretmen Sağlık Ölçeği Fernández-Puig ve diğerleri (2015) tarafından öğretmenlerin işe bağlı sağlık durumlarını değerlendirmek amacıyla geliştirilmiştir. Bu araştırmanın amacı Öğretmen Sağlık Ölçeği’nin Türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. Farklı eğitim ortamlarında çalışan öğretmenlerden toplanan verilerle gerçekleştirilen araştırmanın yapı geçerliliği, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleriyle yapılmıştır. Faktör analizleri sonucunda toplam 23 madde ve 6 alt boyutlu (memnuniyet, öz yeterlilik, tükenme, ses bozuklukları, kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları ve bilişsel bozukluklar) ölçek yapısı doğrulanmıştır. Ölçeğin iç tutarlılığı Cronbach Alfa katsayıları ile değerlendirilmiş; her bir alt boyutta bu değerlerin .80 ile .92 arasında değiştiği belirlenmiştir. Bu bulgular, ölçeğin Türkçe formunun güçlü geçerlik ve güvenirlik sergilediğini, ayrıca uygun bir faktör yapısına ve yüksek iç tutarlılığa sahip olduğunu göstermektedir. Araştırma bu özelliği ile öğretmenlerin çalışma hayatlarında karşılaştıkları veya yaşayacakları sağlık sorunlarını kapsamlı ve pratik bir biçimde değerlendirme olanağı sunmaktadır. Ayrıca, öğretmen sağlığının düzenli olarak izlenmesinin; eğitim ortamlarında sağlık sorunlarını ele alan politikaların geliştirilmesine ve öğretmen refahını destekleyen girişimlerin hayata geçirilmesine katkı sağlayabileceği düşünülmektedir. Ancak, çalışmanın yalnızca öz-bildirim verilerine ve sınırlı bir coğrafi örnekleme dayanması, elde edilen bulguların genellenebilirliğini kısıtlamaktadır. Bu nedenle, daha geniş ve çeşitli örneklemler üzerinde yapılacak ileri araştırmalarla sonuçların desteklenmesi önerilmektedir.
Referanslar
Agyapong, B., Obuobi-Donkor, G., Burback, L., & Wei, Y. (2022). Stress, burnout, anxiety and depression among teachers: A scoping review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(17), 10706. https://doi.org/10.3390/ijerph191710706
Agyapong, B., Obuobi-Donkor, G., Burback, L., & Wei, Y. (2023). Burnout and associated psychological issues among teachers: A Scoping Review. European Psychiatry, 66, S948-S949 https://doi.org/10.1192/j.eurpsy.2023.2010
Babbie, E. (1990). Survey research methods (2nd ed.). Wadworth.
Bauer, J., Unterbrink, T., Hack A., Pfeifer R., Buhl-Grießhaber V., Müller, U., Wesche, H., Frommhold, M., Seibt, R., Scheuch, K., & Wirsching, M. (2007). Working conditions, adverse events, and mental health problems in a sample of 949 German teachers. International Archives of Occupational and Environmental Health, 80(5), 442–449. https://doi.org/10.1007/s00420007-0170-7
Boateng, G. O., Neilands, T. B., Frongillo, E. A., Melgar-Quiñonez, H. R., & Young, S. L. (2018). Best practices for developing and validating scales for health, social, and behavioral research: A primer. Frontiers in Public Health, 6(149), 1-18. https://doi.org/10.3389/fpubh.2018.00149
Bogaert, I., De Martelaer, K., Deforche, B., Clarys, P., & Zinzen, E. (2014). Associations between different types of physical activity and teachers’ perceived mental, physical, and work-related health. BMC Public Health, 14, 534–534. https://doi.org/10.1186/1471-2458-14-534
Bollen. K., & Lennox. R. (1991). Conventional wisdom on measurement: A structural equation perspective. Psychological Bulletin. 110(2). 305-314
Brown, J. (2009). Choosing the right number of components or factors in PCA and EFA. JALT Testing & Evaluation SIG Newsletter, 13(2), 19-23.
Bryman, A. & Cramer, D. (1999). Quantitative data analysis with SPSS release 8 for Windows. Routledge.
Büyüköztürk. Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri el kitabı: İstatistik araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Pegem.
Cheung, G. W., & Rensvold, R. B. (2002). Evaluating goodness-of-fit indexes for testing measurement invariance. Structural equation modeling, 9(2), 233-255.
Da Luz, J. G., Pessa, S. L. R., Da Luz, R. P., & Schenatto, F. J. A. (2019). Implications of the environment, conditions and organization of work on teacher health: a systematic review/Implicacoes do ambiente, condicoes e organizacao do trabalho na saude do professor: uma revisao sistematica. Ciência & Saúde Coletiva, 4621-4633. https://doi.org/10.1590/1413-812320182412.26352017
Evci, N., ve Aylar, F. (2017). Öğretmenlerde Tükenmişlik Düzeyleri Öz-Algı Ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 414-428.
Fatima, S., & Wolf, S. (2020). Cumulative risk and newly qualified teachers’ professional well-being: Evidence from rural Ghana. Research in Comparative and International Education, 15, 414 – 436. https://doi.org/10.1177/1745499920926792.
Fernández-Puig, V., Mayayo, J. L., Lusar, A. C., & Tejedor, C. V. (2015). Evaluando la salud laboral de los docentes de centros concertados: el Cuestionario de Salud Docente. Journal of Work and Organizational Psychology, 31(3), 175-185.
Field, A. (2018). Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics (5th Edition). Sage.
Field. A. P. (2009). Discovering statistics using SPSS. Sage.
Harding, S., Morris, R., Gunnell, D., Ford, T., Hollingworth, W., Tilling, K., Evans, R., Bell, S., Grey, J., Brockman, R., Campbell, R., Araya, R., Murphy, S., & Kidger, J. (2019). Is teachers’ mental health and wellbeing associated with students’ mental health and wellbeing?. Journal of Affective Disorders, 242, 180-187. https://doi.org/10.1016/j.jad.2018.08.080.
Hargreaves, A., & Fullan, M. (2012). Professional Capital: Transforming teaching in every school. Teachers College Press.
Hu, L., & Bentler. P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structural analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal 6(1). 1–55.
İş, E. & Atış, M. (2024). Öğretmenlerin karşılaştığı güncel sorunlar ve bu sorunların mesleki performansları üzerindeki etkileri: bir nitel araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 72, 489-521. https://doi.org/10.21764/maeuefd.1470413
Jöreskog, K. G. & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Scientific Software International.
Karasar. N. (2010). Bilimsel arastırma yöntemi. (21. Basım). Nobel.
Kline. R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3rd Edition). The Guilford Press.
Kovess-Masfety, V., Sevilla-Dedieu, C., Rios-Seidel, C., Nerriere, É., & Chee, C. (2006). Do teachers have more health problems? Results from a French cross-sectional survey. BMC Public Health, 6, 101 – 101. https://doi.org/10.1186/1471-2458-6-101.
Kraemer, K., Moreira, M., & Guimarães, B. (2021). Musculoskeletal pain and ergonomic risks in teachers of a federal institution. Revista Brasileira de Medicina do Trabalho, 18, 343-351. https://doi.org/10.47626/1679-4435-2020-608.
Markelj, N., Kovač, M., Leskosek, B., & Jurak, G. (2024). Occupational health disorders among physical education teachers compared to classroom and subject specialist teachers. Frontiers in Public Health, 12. https://doi.org/10.3389/fpubh.2024.1390424.
Muthén. B. Ve Kaplan. D. (1985). A comparison of some methodologies for the factor analysis of non‐ normal Likert variables. British Journal of Mathematical and Statistical Psychology. 38(2). 171-189.
Nwoko, J., Emeto, T., Malau-Aduli, A., & Malau-Aduli, B. (2023). A Systematic Review of the Factors That Influence Teachers’ Occupational Wellbeing. International Journal of Environmental Research and Public Health, https://doi.org/10.3390/ijerph20126070.
Ozturk, M., Wigelsworth, M., & Squires, G. (2024). A systematic review of primary school teachers’ wellbeing: room for a holistic approach. Frontiers in Psychology, 15. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2024.1358424.
Pallant. J. (2016). SPSS kullanım kılavuzu. SPSS ile adım adım veri analizi.(Çev. S. Balcı & B. Ahi). Anı.
Pankov, V., Katamanova, E., Slivnitsyna, N., Beigel, E., Pavlov, A., & Vinokurova, A. (2022). Working conditions and the state of health in teachers of secondary schools (literature review). Hygiene and sanitation. https://doi.org/10.47470/0016-9900-2022-101-8-940-946
Rabelo, A., Reyes, S., & Sierra, L. (2021). Health and safety conditions based on teacher education. An analysis from bibliometrics. Revista Iberoamericana de la Educación. https://doi.org/10.31876/ie.v4i4.75
Raykov, T., & Marcoulides, G. A. (2006). On multilevel model reliability estimation from the perspective of structural equation modeling. Structural Equation Modeling, 13(1), 130-141.
Rogov, E., & Zheldochenko, L. (2019). Risks of pedagogical profession: the determination of deformations by the sphere of teacher’s activity. Proceedings of the II International Scientific-Practical Conference “Psychology of Extreme Professions” (ISPCPEP 2019). https://doi.org/10.2991/ıspcpep-19.2019.42.
Scheuch,, K., Haufe, E., & Seibt, R. (2015). Teachers’ health. Deutsches Arzteblatt international, 112 20, 347-56 . https://doi.org/10.3238/arztebl.2015.0347.
Singh, Y., & Gautam, D. (2024). The Impact of Job Satisfaction on Teacher Mental Health: A Call to Action for Educational Policymakers. Open Education Studies, 6. https://doi.org/10.1515/edu-2024-0008
Sorensen, L. C., & Ladd, H. F. (2020). The hidden costs of teacher turnover. AERA Open, 6(1). https://doi.org/10.1177/2332858420905812
Sperber, A. D. (2004). Translation and validation of study instruments for crosscultural research. Gastroenterology 126(1) 124-128. ttps://doi.org/10.1053/j.gastro.2003.10.016
Şimşek. Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ekinoks.
Tabachnick. B.G. & Fidell. L.S. (2015). Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı (Çev.Ed.: M. Baloğlu). Nobel.
Thompson. B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. American Psychological Association.
Vargas, M. L., & Gómez Yepes, R. L. (2024). Teachers’ health and the students’ academic achievement: A systematic review of literature. Tempus Psicológico, 7(1). https://doi.org/10.30554/tempuspsi.7.1.5011.2024
Yang R, You X, Zhang Y, Lian, L., & Feng, W. (2019) Teachers’ mental health becoming worse: the case of China. International Journal of Educational Development 70, 102077. https://doi.org/10.1016/j.ijedudev.2019.102077
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Researches
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
