DEĞERLER NASIL EDİNİLİR?
HOW ARE VALUES ACQUIRED OR ACQUIRED?
Özet Görüntüleme: 114 / PDF İndirme: 42
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14582358Anahtar Kelimeler:
Değer, değer edinimi, değerlerin kazandırılmasıÖzet
Değerler eğitimi, bireylerin sosyal, kültürel ve ahlaki gelişiminde temel bir rol oynar ve toplumsal yapının şekillenmesinde önemli bir etkendir. Bu eğitim, sadece değerlerin aktarılmasından ibaret olmayıp, aynı zamanda akıl yürütme, empati kurma, benlik saygısını güçlendirme ve iş birliği becerilerini geliştirme gibi becerilerle de bağlantılıdır. Değerler, bireylerin hangi davranışların doğru, iyi ve gerekli olduğuna dair inançlarını oluşturur ve sosyal uyum ile kişisel mutluluğa katkı sağlar. Değerlerin kazanılması süreci genellikle ailede başlar, okul ve toplumsal çevreyle devam eder. Aile bireyleri, çocuklar için ilk rol modelleridir. Değerleri kazandırmak için eğitimde kullanılan çeşitli öğretim yöntemleri arasında hikâye anlatımı, drama, sanat etkinlikleri, oyun, soru-cevap, örnek olay incelemesi ve alan gezileri gibi teknikler yer alır. Bu yöntemler, çocukların değerleri somut ve etkileşimli bir şekilde öğrenmelerine olanak tanır. Değer eğitimi yaklaşımları arasında, değer telkini, ahlaki muhakeme gelişimi, değer analizi, değer açıklama ve davranış öğrenme yöntemleri bulunur. Bu yaklaşımlar, bireylerin kendi değer sistemlerini oluşturmasına, ahlaki gelişimlerini sürdürmelerine ve topluma fayda sağlayan bireyler olarak yetişmelerine yardımcı olur. Sonuç olarak, değerler eğitimi, toplumsal barış ve bireysel mutluluk için hayati bir öneme sahiptir.
Referanslar
Acer, D. (2015). Arts in Turkish preschool education. Arts Education Policy Review, 116(1), 43-50.
Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 9-27.
Akbaş, O. (2014). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 39-44.
Akbaş, O. (2015). Sosyal Bilgilerde değerler ve öğretimi. B. Tay ve A. Öcal (Ed.). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 343-370). Pegem Yayıncılık.
Aktepe, V. ve Tahiroğlu, M. (2016). Değerler eğitimi yaklaşımları ve etkinlik örnekleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 42, 361-384.
Albayrak, B. (2023). 2019 Türkçe dersi öğretim programının değerler eğitimi açısından incelenmesi ve Türkçe öğretmenlerinin değerler eğitimine ilişkin görüşleri. (Muğla ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
Alekseevaa, L., Shkolyara L., & Savenkovaa L. (2016). Garden of childhood as an innovative approach to training and education of children at preschool institutions.
Aslan, Y. (2021). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal medya ve değerler eğitimi örüşleri: Bitlis-Ahlat örneği üzerine nitel bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Ağrı.
Aydın, M. Z. (2010). Okulda değerler eğitimi. Eğitime Bakış Dergisi, 6(18), 16-19.
Aydın, M. Z. (2013). Değerlerin eğitimi yaklaşımlarının değerlendirilmesi. https://docplayer.biz.tr/23225295-Degerlerin-egitimiyaklasimlarinin-degerlendirilmesi-1.html, 13.11.2024.
Aydın, M. Z. ve Akyol Gürler, Ş. (2013). Okulda değerler eğitimi yöntemler - etkinlikler– kaynaklar (3. Baskı). Nobel.
Bal, Ö. (2019). Hayat bilgisi dersi değer eğitiminde örnek olay yöntemi: Bir eylem araştırması. Yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniveristesi, Eskişehir.
Becerikli, S. ve Yıldırım, S. G. (2018). Farklı bakış açılarına göre sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi. İlköğretim Online, 16(4), 1575-1588.
Bilen, M. (1990). Plandan uygulamaya öğretim. Sistem Ofset.
Bilgin, B. ve Selçuk, M. (1995). Din öğretimi özel öğretim yöntemleri. Gün.
Demirel, Ö. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri, öğretmen sanatı. Pegem A.
Doğanay, A. (2012). Değerler eğitimi. C. Öztürk (Ed.). Sosyal Bilgisi öğretimi içinde (s. 225-256). Pegem Yayıncılık.
Edgington, W. D. (2002). To promote character, use literature for children and adolescents. The Social Studies, 93(3), 113-116.
Eggen, P., & Kauchak, D. (1997). Educational psychology windows on classrooms. New Jersey: Prentice-Hall.
Ertufan, M. (2024). Okul öncesi dönem değerler eğitiminde okul dışı öğrenme ortamları. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Gönen, M., Aydos, E., H. ve Erdem, A., Ü. (2016). Experiences of candidate preschool teachers on art education and implementations, International Journal of Innovative Research in Education, 3(1), 42-49. doi: 10.18844/ijire.v1i1.118.
Gülaçtı, F. (2021). Değerler eğitiminde temel süreç ve ilkeler. Kağan, M. ve Yılmaz, N. (Ed.), Karakter ve değer eğitimi (3. baskı), (122-140). Pegem Akademi.
Güven, G. (2011). Okul öncesi eğitim programında kullanılan yöntem ve teknikler. F. Alisinanoğlu (Ed.), Okul öncesi eğitimde özel öğretim yöntemleri (1. Baskı). Pegem Akademi.
İşcan, C. D. (2014). Öğretmen adaylarının değerler eğitimindeki tercihleri. İlköğretim Online Dergisi, 13(4), 1203-1222.
Kahriman, M. (2014). İlkokul 3. sınıf hayat bilgisi dersi benim eşsiz yuvam temasındaki konuların drama yöntemine dayalı öğretiminin öğrencilerin iletişim, empati becerileri ve değer algıları üzerine etkisi. Yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
Kaya, Y. ve Antepli, S. (2018). Okul öncesi dönemde yaratıcı drama yoluyla değerler eğitimi. Yaratıcı Drama Dergisi, 13(2), 237-250.
Kaya, Y., Günay, R. ve Aydın, H. (2016). Okul Öncesi Eğitimde Drama Yöntemi ile İşlenen Değerler Eğitimi Derslerinin Farkındalık Düzeyi Üzerindeki Etkisi. Sakarya University Journal of Education, 6(1), 23-37.
Kaymakcan, R. ve Meydan, H. (2014). Ahlak, değerler ve eğitimi. Değerler Eğitimi Merkezi.
Kırlar, H. R. (2023). Ortaokul matematik ders kitaplarının değerler eğitimi yaklaşımları açısından incelenmesi ve ortaokul matematik öğretmenlerinin değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
Kızılçelik, S. ve Erjem, Y. (1996). Açıklamalı sosyoloji terimler sözlüğü. Saray.
Köksal Akyol, A. (2003). Drama ve dramanın önemi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(2), 169-179.
Kurnaz, Ş. (2024). İlkokulda gerçekleştirilen değerler eğitimine ilişkin paydaş görüşleri. Yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
MEB (2016). Çocuk gelişimi ve eğitimi, okul öncesi eğitim programı kitabı. Ankara.
MEB. (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı.
MEB. (t.y.). Öğretim Programı Okuryazarlığı Öğretmen Rehber Kitabı.
Meydan, H. (2014). Okulda değerler eğitiminin yeri ve değerler eğitimi yaklaşımları üzerine bir değerlendirme. Bülent Ecevit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, I(1), 93-108.
Naylor, D. T. ve Diem, R. (1987). Elementary and middle school social studies. New York: Random House.
Ocak, G. (2011). Öğretim ilke ve yöntemleri, G. Ocak (Editör), Yöntem ve teknikler. Ankara, Pegem A Yayıncılık.
Oral, B. (2011). Öğretimde verimlilik Ş. Tan, (Ed.), Öğretim Yöntem ve Teknikleri içinde (s.434-467). Pegem Akademi
Özdemir, M. (2021). Değerler Eğitimi: Teoriden Pratiğe.
Savage, T. V., & Armstrong, D. G. (1996). Effective teaching in elementary social studies. Columbus: Pearson Merrill Prentice Hall.
Schirrmacher, R. (2006). Art and creative development for young children (7th Ed.). USA: Thomson Delmar Learning.
Sönmez, V. (2008). Öğretim ilke ve yöntemleri. Anı.
Superka, D. P., Ahrens, C., Hedstrom, J., Ford, L., & Johnson, P. (1976). Values education sourcebook: Conceptual approaches, materials analyses, and an annotated bibliography. Social Science Education Consortium.
Sünbül, A. M. (2011). Öğretim ilke ve yöntemleri. Eğitim.
Taşpınar, M. (2012). Kuramdan uygulamaya öğretim yöntemleri. Elhan Kitap Yayın Dağıtım.
Tokdemir, M. A. (2007). Tarih öğretmenlerinin değerler ve değer eğitimi hakkındaki görüşleri. Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Türk Dil Kurumu. (2020). Değer. TDK Güncel Türkçe Sözlük. https://www.tdk.gov.tr.
Ulusoy, K. (2007). Lise tarih programında yer alan geleneksel ve demokratik değerlere yönelik öğrenci tutumlarının ve görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Uşun, S. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri, Asuman, S. S. ve Hüseyin Hüsnü, B. (Editör), Öğretim Yöntem ve Teknikleri, (ss.137-183). Lisans.
Uyanık Balat, G. (2012). Okul öncesinde özel öğretim yöntemleri, Rengin, Z. (Editör), Okul öncesi eğitimde anlatım, tartışma, soru cevap, örnek olay, gezi, gözlem ve gösteri öğretim yöntemleri. Anı.
Whitney, I. B. (1986). The status of values education in the middle and junior high schools of Tennessee. Doctoral thesis, Tennessee University, Tennessee.
Yazar, T. ve Tutal, Ö. (2020). Değer eğitimi yaklaşımları. G. Izgar ve B. Dilmaç, (Ed.), Değer Eğitimi: Kavram, İlke ve Yaklaşımlar içinde (s.89-129). Pegem Akademi.
Yeniyol, A. (2016). Ortaöğretimde manevi değerler ve eğitimi. Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. baskı). Seçkin.
Yıldırım, E. (2022). Değerleri kazandırmada drama yönteminin etkisi: Bir meta analiz çalışması. Değerler Eğitimi Dergisi, 20(44), 25 Aralık 2022.
Yıldırım, S.G. ve Demirel, M. (2020). Değerler ve değerler eğitimi. İdeal Kültür.
Yılmaz, Ş. (2023). Yeşilay mavi kırlangıç çocuk dergisi’nin değerler eğitimi açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak.
Yiğittir, S. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin değer yönelimlerinin rokeach ve schwartz değer sınıflandırmasına göre değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 1-15.
Yorulmaz, B. (2017). Ailede değerler eğitimi. Erkam.
Zengin, H. K. (2002). Eğitsel oyunlar ve ilköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersinde kullanımı. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.