DİYARBAKIR İLİNDE YETİŞEN ENDEMİK BİTKİ TÜRLERİNİN A/R/TOGRAFİ YÖNTEMİ İLE İNCELENEREK BİYOMORFİK ÜSLUPLA İFADE EDİLMESİ

EXPRESSION OF ENDEMIC PLANT SPECIES GROWING IN DIYARBAKIR PROVINCE IN BIOMORPHIC STYLE BY EXAMINING WITH A/R/TOGRAPHY METHOD


Özet Görüntüleme: 35 / PDF İndirme: 13

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14582924

Anahtar Kelimeler:

A/r/tografi, Biyomorf, Disiplinlerarası Yaklaşım, Endemizm, Sanat

Özet

Bu araştırma, uygulama çalışmalarından elde edilen sonuçlar ışığında doğa, tarih ve kültürel değerlere karşı farkındalık oluşturmak, sanatsal bakış açısı kazanmak ve tüm bu değerleri gelecek nesillere aktarmak, Diyarbakır’ın biyolojik mirasını endemik bitki türleri üzerinden ele alarak tanıtımını yapmak ve gelecek nesillere aktarımını sağlamak amaçlanmıştır. Bu gerekçe ile Diyarbakır ilinde yetişen beş endemik bitkinin öz ve biçim özelliklerinden yola çıkılarak biyomorfik üslupla görsel uygulamaları yapılmıştır. Latince ismine göre alfabetik olarak sıralanan bitkilerin parantez içerisinde Türkçe isimleri yer almaktadır. Bu bitkiler: Ajuga Xylorrhiza (Kabamayasıl), Isatis Demiriziana (Bey Çiviti), Lathyrus Trachycoupus (Gelin Burçağı), Onobrychis Silvanensis (Silvan Korungası), Rosularia Blepharophylla (Dicle Koruğu)’dır. Diyarbakır’ın tarihi ve kültürel yapılarından beş örnek seçilerek uygulama çalışmalarındaki görsel kompozisyona eklenmiştir. Bu mimari yapılar sırasıyla: Diyarbakır Surları, Malabadi Köprüsü, Meryem Ana Kilisesi, On Gözlü Köprü ve Ulu Cami’dir. Bu çalışmada biyoloji biliminin plastik sanatlarla ilişkisi kurulmaya çalışılarak disiplinlerarası bir yaklaşım sergilenmiştir. Bu bağlamda estetik, form, biçim gibi ortak özelliklere sahip olan doğa ve sanat bir araya getirilerek araştırmanın temel çıkış noktası olmuştur. Bu araştırmada a/r/tografi yöntem olarak uygulanmıştır. Yaşayan sorgulamaların yapıldığı, öznel değerlendirmeler sonucu irdelenen durumlar ve durumların ortaya çıkardığı sonuçları araştırmacı kişisel uygulama çalışmaları ile ortaya koymuştur.

Referanslar

Bakış, Y., Babaç, M. T., Uslu, E. (2011). Updates and improvements of Turkish Plants Data Service (TÜBİVES), Proceedings of the 6th International Symposium on Health Informatics and Bioinformatics. pp. 136-140. Izmir, Turkey.

Bedir-Erişti, S. D. (2019). Bir anlatım biçimi olarak görsel araştırma yöntemleri: Görsel Araştırma Yöntemleri Teori, Uygulama ve Örnek. (Editör: S. D. Bedir-Erişti). Ankara: Pegem. s. 156-158.

Botar, O. A. I., & Wünsche, I. (Eds.). (2011). Biocentrism and modernism. Ashgate Publishing, Ltd.

Ercan, M. E. (2024). Diyarbakır ilinde yetişen endemik bitkilerin biyomorfik üslupla sanatsal çerçevede ifade edilmesi: Bir a/r/tografi inceleme örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.

Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi (1997). YEM (Yapı Endüstri Merkezi) Yayınları, 3. Cilt, İstanbul.

Erik, S. & Tarıkahya, B. (2004). Türkiye Florası Üzerine. Kebikeç 17: s.139-163.

Erinç, S. (1978). Changes in the physical environment in Turkey since the end of the last glacial. The Environmental History Of The Near Ans Middle East Since The Last İce Age (Editör W. C. Brice) s.87-110.

Eser, A. (2021). Biyomorfik Yapıların Algısal Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.

Güneş, N. (2018). Sanat eğitimcisi yetiştirmede alternatif bir yöntem: resim atölye dersinde A/r/tografi. Doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.

Güneş̧, N., Aksoy, Ş., & Özsoy, V. (2022). Sanat temelli bir araştırma yöntemi: Yaşayan sorgulama olarak A/r/tografi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), s. 291-303.

Irwin, R. L. (2004). A/r/tography a metonymic métissage. R. Irwin & A. de Cosson (Ed.), A/r/tography: Rendering self through arts-based living inquiry içinde (s. 27-38). Vancouver, BC: Pacific Educational

Irwin, R. L., Barney, D.T. & Golparian, S. (2019). A/r/tografi görsel araştırmalar için bir yöntem: Görsel Araştırma Yöntemleri Teori, Uygulama ve Örnek. (Editör: Bedir-Erişti S. D.). s. 191-221. Ankara. Pegem Akademi Yayınları.

Irwin, R. L., Beer, R., Springgay, S., Grauer, K., Xiong, G. & Bickel, B. (2006). The Rhizomatic Relations of A/r/tography. In Studies in Art Education. 48(1), s. 70-88.

Karagöl, R., & Ercan, M. E. Tüketim Kültüründe Sanatın İkna Yöntemi Olarak Kullanılması. AKRA Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 11(31), 105-120.

Kaya, Y., & Aksakal, Ö. (2005). Endemik Bitkilerin Dünya Ve Türkiye’deki Dağılımı. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: (7) Sayı: (1).

Springgay, S., Irwin, R. L. & Kind, S. W. (2005). A/r/tography as Living Inquiry Through Art and Text. In Qualitative Inquiry, 11(6), s. 897-912.

Mavioğlu, G. (2019). Bilinçaltına yönelik manipülatif unsurların indirgenmesine dayalı görsel kültür çalışmaları: Bir A/r/tografi örneği. Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.

Özhatay, N., Byfıeld, A., & Atay, S. (2005). Türkiye’nin 122 önemli bitki alanı. İstanbul. WWF Türkiye Doğal Hayatı Koruma Vakfı yayınevi.

Sözen, M. & Tanyeli, U. (2014). Sanat kavram ve terimleri sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Timuçin, A. (2013), Estetik (9.Baskı), İstanbul: Bulut.

URL-1, http://www.diyarbakir.gov.tr/, 09.12.2023.

URL-2, https://tr.wikipedia.org/, 29.06.2023.

İndir

Yayınlanmış

2024-12-31

Nasıl Atıf Yapılır

ELALMIŞ ERCAN, M., & YAĞÇI TURAN, M. M. (2024). DİYARBAKIR İLİNDE YETİŞEN ENDEMİK BİTKİ TÜRLERİNİN A/R/TOGRAFİ YÖNTEMİ İLE İNCELENEREK BİYOMORFİK ÜSLUPLA İFADE EDİLMESİ : EXPRESSION OF ENDEMIC PLANT SPECIES GROWING IN DIYARBAKIR PROVINCE IN BIOMORPHIC STYLE BY EXAMINING WITH A/R/TOGRAPHY METHOD. Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies, 10(48), 208–226. https://doi.org/10.5281/zenodo.14582924