SAFEVÎ DÖNEMİNDE KADININ SOSYO-POLİTİK STATÜSÜ
Özet Görüntüleme: 108 / PDF İndirme: 52
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10645938Anahtar Kelimeler:
Safevî, Kadın, İran, Harem, Sosyal, SiyasiÖzet
makale, İran'ın Safevî dönemine odaklanarak kadınların sosyal ve siyasi statüleri, aile içindeki rolleri ve evlilik, boşanma gibi konularını ele almaktadır. Giriş bölümünde, kadınların tarih boyunca toplum içinde önemli birer parça olduğu ve medeniyet tarihindeki rollerinin değerli olduğu vurgulanmıştır. Safevî döneminde, genel olarak kadınların evde kalarak kamusal yaşamdan dışlandığı, üst sınıfa ait kadınların saraylarda daha görünür olduğu ve orta sınıf kadınların ev işleri ve tarım gibi faaliyetlerle meşgul oldukları belirtilmiştir. Üst sınıf kadınların kültürel faaliyetlere katılımları, sanat, mimarlık ve dinî kurumlarda faaliyet göstermeleri üzerinde durulmuş, ancak kadınların kamusal alanda sınırlı görünürlükleri olduğu vurgulanmıştır. Aile içindeki kadın rolü bölümünde, kadınların günlük yaşamlarındaki sorumlulukları, çocuk yetiştirme, ev işleri ve sanatsal faaliyetlere katılımları sıralanmıştır. Aile içindeki karar alma süreçlerinde erkeklerin liderlik rolüne vurgu yapılmış, ancak kadınların ekonomik etkilerine ve toplumsal rollerine bağlı olarak bu durumun değişebileceği belirtilmiştir. Evlilik üzerinde detaylı bir şekilde durulan makalede, evlilik sözleşmeleri ve kadınların genellikle kendi eşlerini seçememeleri vurgulanmıştır. Cariye ile evlenme, müt'a nikâhı ve yasal evlilik gibi farklı evlilik türleri açıklanmıştır. Daha sonra boşanma nedenleri ve bunun nasıl gerçekleştiği anlatılmıştır. Safevîler döneminde Harem’ın kadınlar için kritik bir alan olması kesindir. Bu çalışmada Safevî Haremi hakkında bilgi verilerek oradaki kadınların hayat tarzı açıklanmıştır. En son kadınların Safevî dönemindeki siyasi röle sahip olup olmadıkları ve bu konudaki faaliyetleri sergilermiştir. Bu makale, tarihsel bir döneme odaklanarak kadınların toplumdaki konumlarını anlamak için önemli bir kaynak olarak değerlendirilebilir.
Referanslar
Barani, M. (1393 Şemsi/2004). Sebk-i Zindegi-i Zen-i İrani ez Nigah-i Sefername Nevisan-i Gayri İrani Asr-i Safevî. Tarih-i İslam Dergisi, 57, 171-206.
Birjandifar, N. (2005). Royal women and politics in Safavid Iran. Master's thesis. Institute of IslamicStudies, Montreal, McGill University.
Cihandideh, M. ve Haefi, Sh. (2017). Women’s Status During the Safavid Period, Recent Researches in SocialScience, No. 11, Spain, Digital Convergence, Manufacturing and Tourism Press, 137-142.
Delavale, P. (1380 Şemsi/2001). Sefarname. Çev. Mahmut Behfrouzi, C.II, Tahran, Katre Yayınları.
Donyari, S. (2015). Vaziyet-i İctimaii-i Zenan der Devre-i Safevîyyeba Tikye berDidgah-i Sefernamenevisan, Cundi Şapur Dergisi, III, 23-39.
Felsefi, N. (1353 Şemsi/1974). Zindegani-i Şah Abbas-i Evvel, III. Tahran: İntişarat-i Danişgah-i.
Foran, C. (1378 Şemsi/1999). Mukavemet-i Şikenende, Tarih-i Tehevvulat-i İctimai-i İran ez Safevîyye ta Salhaye Pes ez İnkilap. Çev. Ahmet Tedeyyun. Tahran: Rasa Yayınları.
Gündüz, T. (2008). “Safevîler”, 35. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Ansiklopedisi, 457-459.
Hicazi, B. (1381 Şemsi/2002). Zayife, BerresiCaygah-i Zenan der Asr-i Safevî, Tahran, Kaside Sera Yayınları.
Kâbe, N. ve Fethi, K. (1399/1400). Karkerdha-i ictimai-i Hanivadeba Tekit ber Nakş-i Zen der Asr-i Safevî, Feslname-i ilmi-Pejuheşi-i Tarih, 60, 237-262.
Kulizadeh, A. (1383 Şemsi/2004). Nigah-i CamiyaŞinahti be Mevkiyet-i Zenan Der Asr-i Safevî, Pejuheş Zenan Dergisi, S.II, 77-88.
Oliviye, (1371 Şemsi/1992). Sefername-i Oliviye, Çev. Mehmet Tahir Mirza, Haz. KulamrızaVarahram, Tahran, İttilat Yayınları.
Savory, R. (1387 Şemsi/2008). İran-i Asr-i Safevî, Çev. Kambiz Azizi, Tahran, Merkez Yayınları.
Şarden, C. (1350 Şemsi/1971). Siyahetname-i Şarden, çev. Muhammet Ali Abbasi, C.XIII, Tahran, Emirkebir Yayınları.
Şayistefer, M., Hazai, M. ve Abdulkerimi, S. (1393 Şemsi/2014). Berresi-i Caygah-i İctimaii-i Zenan ve Kudekan Der Devrei Şah Tahmasb-i Safevî (930-983 H.) Ber Esas-i Tatbik-i Nigareha-i Nuseh-i Şahname-i Tahmasbi ve Heft Renk-i Orang Cami, Zen der Ferheng ve Honer Dergisi, II, 189-208.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.