ÖRGÜTSEL TÜKENMİŞLİK: BİR LİTERATÜR ÇALIŞMASI: ORGANİZATİONAL BURNOUT: A LİTERATURE STUDY

Gönül GÜL; Ergün KARA

doi:10.5281/zenodo.16977076

Authors

Gönül GÜL Çankırı Karatekin Üniversity https://orcid.org/0000-0002-7757-0437
Ergün KARA Osmaniye Korkut Ata Üniversity https://orcid.org/0000-0002-7815-1111

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.16977076

Keywords:

Burnout, organizational burnout, burnout syndrome

Abstract

Burnout is a negative situation that occurs due to the loss of power and energy experienced by individuals as a result of negative situations they experience. Burnout is a negative situation that can cause different reactions and situations in each individual. Burnout is referred to as burnout syndrome in the literature. Burnout syndrome is more common in organizations where face-to-face mutual relations are intense. Burnout brings out negative thoughts such as boredom, alienation from the work, decreased work performance, intention to leave the job, and decreased commitment to the job. Burnout in organizations consists of three important dimensions: emotional exhaustion, depersonalization and factors affecting individual success. Today, intense competition in organizations in the global world causes the relationships between individuals to be damaged and reduced, and the adaptation of individuals to technological developments to weaken. Among the factors that cause burnout in organizations, the most important ones are individual characteristics, expectations of individuals, lifestyles, lack of a supportive management approach within the organization. Organizational causes of burnout include working conditions in organizations and the stress these conditions create in employees, miscommunication within the organization, excessive expectations of management from employees, uncertainties, unfavorable working conditions, conflicts of interest and excessive workload. The burnout situation experienced by individuals in organizations causes results such as employees' neglect of their work, apathy and distrust towards the organization, dissatisfaction, tendency to quit the job, and low performance. In the process of combating burnout in organizations, it is necessary for organizational managements to allow individual decisions of employees, to create a fair reward system, to include employees in decision-making processes, and to review the work done effectively. Other important issues are changing the workplace of employees within the organization, evaluating career opportunities, and providing in-service trainings. In this study, the concept of organizational burnout is discussed in detail with its causes and consequences and the studies in the literature are included.

References

Acar, F.M. (2016). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi, Mersin.

Adıgüzel, İ. (2016). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Becerileri ile Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize.

Aktuğ, İ.Y., Susur, A., Keskin, S., Balcı, Y. ve Seber, G. (2006). Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Çalışan Hekimlerde Tükenmişlik Düzeyleri. Osmangazi Tıp Dergisi, 28(2), 91-101.

Ardıç, K. ve Polatçı, S. (2008). Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama(GOÜ Örneği). İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 1-28.

Avşaroğlu, S., Deniz, M.E. ve Kahraman, A. (2005). Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 115-129.

Bilgin, N. (2003). Sosyal Psikoloji Sözlüğü, Bağlam Yayıncılık, İstanbul.

Budak, G., ve Sürgevil, O. (2005). Tükenmişlik Ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 95-108.

Çalışkan, A. ve Özkan H. (2020).Örgütsel Bağlılığın Tükenmişliğe Etkisi İş Tatmininin Aracılık Rolü Mersin İli Kamu Hastaneleri Hemşirelerine Yönelik Bir Uygulama, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 180-194.

Çapulcuoğlu, U. (2012). Öğrenci Tükenmişliğini Yordama da Stresle Başa Çıkma, Sınav Kaygısı, Akademik Yetkinlik Ve Anne- Baba Tutumları Değişkenlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.

Demir, S. (2019). Lider-Üye Etkileşiminin Öğretmen Stres, Tükenmişlik ve Depresyonu Üzerindeki Rolü, Ege Eğitim Dergisi, 20(1), 291-304.

Derin, N. ve Demirel, E.T. (2012). Tükenmişlik Sendromunun Örgütsel Bağlılığı Zayıflatıcı Etkilerinin Malatya Merkez’ de Görev Yapan Hemşireler Üzerinde İncelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 509-530.

Deryakulu, D. (2005). Bilgisayar Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi, Eğitim Araştırma Dergisi, 19, 35-53.

Dolgun, U. (2010). Tükenmişlik Sendromu (Ed. Derya Ergun Özler) Örgütsel Davranışta Güncel Konular, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.

Erdoğan, P. (2018). Pozitif Psikolojik Sermayenin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Örgütsel Sinizm ve Tükenmişlik üzerine etkisi: Sağlık Sektöründe bir uygulama. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya

Ergin, C. (1992), Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, 22-25 Eylül 1992, Hacettepe Üniversitesi, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Düzenleme Kurulu ve Türk Psikologlar Derneği Yayını, Ankara.

Faiz, E. (2019). Aşırı İş Yükü ve Tükenmişlik Sendromunun İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Satış Personelleri Üzerinde Bir Araştırma, Çalışma İlişkileri Dergisi, 10(1), 26-38

Güllüce, A.Ç. ve İşcan, Ö.F. (2010). Mesleki Tükenmişlik ve Duygusal Zekâ Arasındaki İlişki, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 7-29.

Izgar, H. (2012). Çalışanlarda Stres Ve Tükenmişlik (Editör: Hüseyin Izgar), Endüstri Ve Örgüt Psikolojisi, Eğitim Yayınevi, Konya.

Kaçmaz, N. (2005). Tükenmişlik (Burnout) Sendromu, İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68(1), 29-32

Kapusuz Gökçen, A. (2016). Kişilik Özellikleri ile Tükenmişlik İlişkisinde psikolojik Sermayenin Etkileri. Doktora Tezi, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Osmaniye.

Kulualp, H.G. ve Sarı, Ö. (2019). Tükenmişlik Sendromu: Kamu Kuruluşu Çalışanları Üzerine Bir Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 211-230.

Leiter, M. P. (2003), Areas of Worklife Survey Manual (Third Edition), Centre for Organizational Research and Development, Wolfville, NS, Canada.

Maslach, C. ve Zimbardo, P.G. (1982), Burnout-The Cost of Caring, Prentice-Hall, Inc., Englewood Cliffs, New Jersey.

Maslach, C., & Leiter, M.P. (1997), The Truth About Burnout. San Francisco: Jossey-Bass.

Maslach, C., Schaufelı, W.B. ve Leiter, M.P. (2001), Job Burnout, Annual Review of Psychology, 52, 397-422.

Özçınar, M. (2005). Asistan Doktorlarda Burnout Sendromu, Aile Hekimliği Uzmanlık Tezi, Sağlık Bakanlığı Dr. Lütfü Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği, İstanbul.

Özsoy, E. (2019). Yöneticilerin Karanlık Kişilik Özelliklerinin Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(1), 194-203.

Öztürk, A.(2019). Akademisyenlerin Algıladıkları Mobbing ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 314-325.

Özutku, H. (2019). Tükenmişliğin İş Yaşam Dengesi ve Çalışan Sağlığı Üzerindeki Etkisi: Banka Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (36), 165-182.

Sılığ, A. (2003). Banka Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.

Sivrikaya K., S. ve Erişen, M. (2019). Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik ve İşe Bağlı Gerginlik Düzeylerinin İncelenmesi, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 22(2), 121-129.

Suran, B.G. ve Sheridan, E.P. (1985), Management Of Burnout: Training Psychologists İn Professional Life Span Perspectives, Professional Psychology: Research & Practice, 16(6), 741-752.

Uzun, L.N., ve Mayda, A.S. (2020). Hemşirelerde Tükenmişlik Düzeyinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi: Bir Üniversite Hastanesi Örneği, Konuralp Medical Journal/Konuralp Tip Dergisi, 12(1), 137-143.

Wright, T.A. ve Douglas, G.B. (1997), The Contribution of Burnout to Work Performance, Journal of Organizational Behavior, 18, 491-499.

Yasım, Y.K. (2020). Mesleki Tükenmişlik, Makyevelizm, Psikolojik Sözleşme İhlali ve Demokratik Liderlik Arasındaki İlişkilerin Smartpls ile Analizi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 87-101

ORGANİZATİONAL BURNOUT: A LİTERATURE STUDY