DİJİTAL ÇAĞDA ÇOKULUSLU İŞLETMELER: STRATEJİLER, YAPI VE YÖNETİM ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA: MULTINATIONAL BUSINESSES IN THE DIGITAL AGE: A QUALITATIVE STUDY ON STRATEGIES, STRUCTURE AND MANAGEMENT

Güven KARAMAN

doi:10.5281/zenodo.14543702

Authors

Güven KARAMAN Ordu Üniversitesi Teknik Bilimler MYO https://orcid.org/0000-0002-1019-0368

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14543702%20

Keywords:

Digitalization, internationalization, multinational businesses, strategy, structure, management

Abstract

Digital technology has become the building blocks of corporate strategies and today it forces business activities and working methods to change. In addition, it has led to significant changes in consumer behavior, expectations and product or service evaluation. In order to cope with these changes, the transformation and adaptability of businesses are very important in the journey to reach their ultimate goals. Multinational businesses operate on a larger scale. This environment is quite complex, uncertain and the market is quite diverse compared to national scale activities. In such an environment, digital transformation affects the organizational structure of businesses, innovation and new product and service development processes, the culture of the business, the effects on managing employees and teams, and the performance and competitiveness of the business. In this context, the aim of the research is to examine, conceptualize, put forward ideas and make suggestions about the organizational structure, strategies and management methods of multinational businesses in the context of globalization, internationalization and digitalization. In order to examine the different concepts included in the research and to reveal the relationship between them, it is necessary to access different sources containing existing physical or electronic documents and records and to obtain secondary data. For this reason, the document review method, which is one of the qualitative methods, was adopted in the research. As a result of the research, it was determined that digital transformation affects business activities in terms of speed, quality and cost reduction and can gain sustainable competitive advantage.

References

Akgeyik, T. (2000). Çokuluslu işletmeler ve küresel insan kaynakları stratejisi. In Journal of Social Policy Conferences (No. 43-44). Istanbul University.

Aktaş, K. (2015). Uluslararası işletmelerde stratejik yönetim. Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(3), 1-19.

Andreff, W. (2009). Outsourcing in the new strategy of multinational companies: foreign ınvestment, ınternational subcontracting and production relocation. Papeles de Europa, 18, pp. 5-34.

Aksoy, C. (2020). Dijital çağda çalışma hayatında yeni trendler. H. T. Uysal, C. Aksoy ve F. Yılmaz (Ed.), Dijital Yönetim içinde (ss. 1-22). Ankara: Nobel Yayıncılık.

Altunoğlu, E. A., ve Kocakula, Ö. (2018). Uluslararası örgüt yapıları ve yönetim. F. Şahin, S. Çiçek ve A. E. Altınoğlu (Ed.), Uluslararası işletmecilik: kuram ve uygulama içinde (ss.310-338). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Baldwin, R. (2010). Integration of the North American economy and new-paradigm globalisation. CEPR Discussion Paper, No. 7523.

Bereznoy, A. (2017). Corporate foresight in multinational business strategies. Форсайт, 11(1 (eng)), 9-22.

Buckley, P. J. (2007). The strategy of multinational enterprises in the light of the rise of China. Scandinavian Journal of Management, 23(2), 107-126.

Calof, J. L., & Beamish, P. W. (1995). Adapting to foreign markets: Explaining internationalization. International business review, 4(2), 115-131.

Chen, M. X. (2011). Interdependence in multinational production networks. Canadian Journal of Economics/Revue canadienne d'économique, 44(3), 930-956.

eMarketer. (2024). Dünya çapında Perakende E-ticaret Tahmini 2024. https://www.emarketer.com/content/worldwide-retail-ecommerce-forecast-2024 Erişim tarihi: 27.10.2024.

Doğan, Ö. İ., ve Özpekin, I. (2007). Üretim yönetiminde kritik bir karar: satın al ya da üret analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(4), 87-119.

Erdoğdu, A. (2006). Çok Uluslu Şirketlerde Bilgi Yönetimi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Eren, E. (2018). Yönetim ve organizasyon (çağdaş ve küresel yaklaşımlar, 12. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım ve Dağıtım.

Ergüven, E. (2014). Üretimin uluslararasılaşmasının türkiye imalat sanayisi üzerindeki etkileri, yabancı sermayeli imalatçı ihracatçılar üzerine bir uygulama. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Erkutlu, H., & Eryiğit, S. (2001). Uluslararasılaşma süreci. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3), 149-164.

Günay, N. (2005). Türkiye’de hazır giyim ve konfeksiyon endüstrisinde uygulanan uluslararası pazarlara giriş stratejileri: sorunlar ve çözüm yolları. Ege Academic Review, 5(1), 89-97.

Güler, M. (2018). Uluslararası işletmeciliğe giriş ve küreselleşme. F. Şahin, S. Çiçek ve A. E. Altınoğlu (Ed.), Uluslararası işletmecilik: kuram ve uygulama içinde (ss.34-67). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Kartal, B., & Ay, C. (2004). Globalizasyonun çok uluslu işletmelerin pazarlama ve yönetimine etkileri. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 11(2), 11-26.

Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 170-189.

Klein, M. (2020). İşletmelerde dijital dönüşüm ve etmenleri. Journal of Business in The Digital Age, 3(1), 24-35. https://doi.org/10.46238/jobda.729499.

Levitt, T. (1983), The Globalization of markets. Harward Business Review, 61(3), pp: 69-81.

Marketing Türkiye. (2024). Dünyanın en değerli 500 markası. https://www.marketingturkiye.com.tr/haberler/dunyanin-en-degerli-500-markasi/ Erişim tarihi: 01.11.2024.

Medina, J. F., & Duffy, M. F. (1998). Standardization vs globalization: a new perspective of brand strategies. Journal of Product & Brand Management, 7(3), 223-243.

Meyer, K. E. (2000). International production networks and enterprise transformation in Central Europe. Comparative Economic Studies, 42, 135-150.

Özalp, İ., Eren, G., ve Öcal H. (1993). Çokuluslu işletmelerin organizasyon yapıları ve Tusaş Uçak Motorları Sanayi A.Ş. örneği. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 1-24.

Özbozkurt, O. B., ve Yeşilkuş, F. (2022). Çok uluslu işletmeler ve tekelleşmenin uluslararasılaşması. Socıal Scıences Studıes Journal (SSSJournal), 5(41), 4312-4321.

Özdemir, M. ve Okursoy, A. (2018). Uluslararası üretim yönetimi. F. Şahin, S. Çiçek ve A. E. Altınoğlu (Ed.), Uluslararası işletmecilik: kuram ve uygulama içinde (ss. 456-480). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Öztürk, O. C. (2014). Marka Yönetimi ve Uluslararasılaşma Süreci. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.

Saydan, R., & Kanıbir, H. (2007). Global pazarlamada toplumsal kültür farklılıklarının önemi (çokuluslu şirket ve yerel kültür örnekleri). 6(22), 74-82.

Serinkan, C. & Bağcı, Z. (2012). Çok uluslu işletmelerin faaliyet şekilleri ve organizasyon yapıları, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1, (2), 91-117.

Shah, F. A., Yusaff, R. M., Hussain, A., & Hussain, J. (2012). A critical review of multinational companies, their structures and strategies and their link with international human resource management. Journal of Business and Management, 3(5), 28-37.

Şen, C. (2019). Çokuluslu şirketlerde kurumsal kuramın öngördüğü meşruiyet kazanma ve eşbiçimlilik çabalarına koşul bağımlılık kuramı açısından bir bakış. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(29), 293-315.

Türkyılmaz, S. (2024). Dijital dönüşüm: tarihçesi, tanımı ve işletmeler üzerindeki etkisi. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 276-297. https://doi.org/10.52122/nisantasisbd.1459265.

Ünsar, S. (2007). Uluslararasi işletmelerde üretim stratejileri. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 2(7), 695-708.

Ülgen, H. ve Mirze, S. K. (2018). İşletmelerde Stratejik Yönetim. (Güncellenmiş 9. Baskı). Beta basım yayım, İstanbul.

Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Genişletilmiş 9. baskı). Seçkin Yayıncılık, Ankara.

Yılmaz, Y. (2021). Dijital ekonomiye geçiş süreci, ölçümü ve dijitalleşme verimlilik ilişkisi. İstanbul İktisat Dergisi, 71(1), 283-316.

MULTINATIONAL BUSINESSES IN THE DIGITAL AGE: A QUALITATIVE STUDY ON STRATEGIES, STRUCTURE AND MANAGEMENT