PROJE TABANLI ÖĞRENME YAKLAŞIMI: EĞİTİM PAYDAŞLARININ ROLÜ VE KAVRAMSAL ÇERÇEVEYE DAYALI BİR LİTERATÜR İNCELEMESİ
PROJECT-BASED LEARNING APPROACH: A LITERATURE REVIEW BASED ON THE ROLE OF EDUCATION STAKEHOLDERS AND CONCEPTUAL FRAMEWORK
Özet Görüntüleme: 69
/ 
PDF İndirme: 13
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14740547Anahtar Kelimeler:
Proje Tabanlı Öğrenme, Eğitim Paydaşları, Literatür İncelemesiÖzet
Proje tabanlı öğrenme, öğrenci merkezli, yapılandırmacı bir öğrenme yaklaşımı olup, öğrencilerin karmaşık ve özgün problemleri ele alarak öğrenmelerini sağlar. Bu yöntem, öğrencilerin yaratıcı düşünme, problem çözme ve iş birliği becerilerini geliştirmeye yönelik etkili bir pedagojik araçtır. Proje tabanlı öğrenme, öğrencilerin aktif rol aldığı, öğretmenlerin ise rehberlik ettiği bir süreçtir. Öğrenciler, projeleri planlama, yürütme ve değerlendirme aşamalarına katılarak öğrenmeyi deneyimleyici bir hale getirir. Proje tabanlı öğrenmenin temel özellikleri arasında içerik merkezli öğrenme, iş birliğine dayalı yapısı, gerçek dünya bağlamında problem çözme ve otantik beceri entegrasyonu yer alır. Bu özellikler, öğrencilerin teorik bilgiyi pratikte uygulamalarını kolaylaştırırken, eleştirel düşünme ve derinlemesine öğrenme becerilerini de teşvik eder. Ayrıca, Proje tabanlı öğrenmenin öğrencilere daha fazla özerklik tanıyarak özgün çözümler üretmelerine ve yaratıcı becerilerini geliştirmelerine olanak sunduğu vurgulanmaktadır. Proje tabanlı öğrenmenin n avantajları arasında, 21. yüzyıl becerilerini geliştirme, öğrencilerin motivasyonunu artırma ve bilginin kalıcılığını sağlama yer alır. Projeler aracılığıyla öğrenciler, bilgiye erişme, problem çözme ve araştırma becerilerini geliştirme fırsatı bulur. Ancak Proje tabanlı öğrenmenin bazı dezavantajları da bulunmaktadır. Örneğin, sürecin uzunluğu, bazı öğrencilerin motivasyon kaybına yol açabilirken, öğretmenlerin tüm gruplara rehberlik etmesi zor olabilir. Ayrıca, teknoloji entegrasyonu ve kaynak temini maliyetli olabilmektedir. Sonuç olarak poje tabanlı öğrenme, eğitimde ezberci yöntemlerden uzaklaşıp, öğrencilerin öğrenme sürecinde aktif rol almasını sağlayan etkili bir yaklaşımdır. Öğrencilerin gerçek dünya sorunlarını çözerek bilgi ve beceri geliştirmelerine olanak tanırken, uygulama sürecindeki sınırlılıkların dikkatle yönetilmesi gerekmektedir.
Referanslar
Akgün, Ş. (2000). Öğretmen ve adaylarına fen bilgisi öğretimi. Pegem A.
Anonymous, (2003). Learning in action, The George Lucas Educational Foundation.
Babadoğan C. (2003). Sorumlu davranış geliştirme stratejileri bağlamında öğrenen sınıf. Milli Eğitim Dergisi, 157, 121-136
Barron, B., & Darling-Hammond, L. (2008). Teaching for meaningful learning: A review of research on inquiry-based and cooperative learning. The George Lucas Educational Foundation.
Başbay, A. (2005). Basamaklı öğretim programıyla desteklenmiş proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrenme sürecine etkileri. Ege Eğitim Dergisi, 6(1), 95-116.
Beckett, G. (2002). Teacher and student evaluations of project-based instruction. TESL Canada journal, 52-66.
BIE. (Buck Instutite for Education). (2002). Introduction to project-based learning. Buck Instutite for Education.
Blank, W. (1997). Authentic instruction. In W.E. Blank and S. Harwell (Eds.), Promising practices for connecting high school to the real world (pp. 15–21). Tampa, FL: University of South Florida. (ERIC Document Reproduction Service No. ED407586)
Blumenfeld, P. C., Soloway, E., Marx, R. W., Krajcik, J. S., Guzdial, M., and Palincsar, A. (1991). Motivating project-based learning: Sustaining the doing, supporting the learning. Educational psychologist, 26(3-4), 369-398.
Cengizhan, S. (2007). Proje temelli ve bilgisayar destekli öğretim tasarımlarının; bağımlı, bağımsız ve iş birlikli öğrenme stillerine sahip öğrencilerin akademik başarılarına ve öğrenme kalıcılığına etkisi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 377-401.
Chard, S.C. (2001). The Project Approach: Taking a Closer Look CD. Retrieved from the Web June 5, 2004. http://www.project-approach.com
Cole, K.; Means, B.; Simkins, M., & Tavali, F. (2002). Increasing student learning through multimedia projects. Virginia, Alexandria (USA): Association For Supervision And Curriculum Development.
Çakallıoğlu, S.N. (2008). Proje tabanlı öğrenme yaklaşım WWQına dayalı fen bilgisi öğretiminin akademik başarı ve tutuma etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Çukurova Üniversitesi.
Çetin, A. ve Bulkan, O. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler 5 öğretmen kılavuz kitabı. Başarı.
Çiftçi, S. (2006). Sosyal bilgiler öğretiminde proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerin akademik risk alma düzeylerine, problem çözme becerilerine, erişimlerine kalıcılığa ve tutumlarına etkisi [Doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
Çilenti, K. (1985). Fen eğitimi teknolojisi. Kadıoğlu.
Çubukçu, Z. (2011). Proje tabanlı öğrenme. B. Oral (ed.), Öğrenme öğretme kuram ve yaklaşımları (s. 527-539). Pegem Akademi.
Demirel, Ö. (2001). Planlamadan Değerlendirmeye Öğrenme Sanatı. Pegem A.
Demirel, Ö. (2005). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Pegema A.
Deniş Çeliker, H. (2012). Fen ve teknoloji dersi "Güneş sistemi ve ötesi: Uzay bilmecesi" ünitesinde proje tabanlı öğrenme uygulamalarının öğrenci başarılarına, yaratıcı düşünmelerine, fen ve teknolojiye yönelik tutumlarına etkisi [Doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
Devkota, S. P., Giri, D. R., & Bagale, S. (2017). Developing 21st century skills through project-based learning in EFL context: challenges and opportunities. The Online Journal of New Horizons in Education, 7(1), 47-52.
Dewey, J. (1938). Experience and education. Macmillan.
Dickinson, K.P., Soukamneuth, S., Yu, H.C., Kimball, M., D’amico, R., Perry, R., Kingsley, C. and Curan, S.P. (1998). Providing Educational Services in the Summer Youth Employment and Training Program. Technical Assistance Guide.
Diffily, D., & Sassman, C. (2002). Project-based learning with young children. Reed Elsevier
Dilşeker, Z. (2008). Fen ve teknoloji dersinde proje tabanlı öğrenme yöntemi kullanımının ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına, ders başarısına ve kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
Erdem, M. (2002). Proje tabanlı öğrenme- project based learning. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 172-179.
Erdem, M. ve Akkoyunlu, B. (2002). İlköğretim sosyal bilgiler dersi kapsamında beşinci sınıf öğrencileriyle yürütülen ekiple proje tabanlı öğrenme üzerine bir çalışma. İlköğretim Online, 1(1), 2-11.
Ertmer, P. A., & Simons, K. D. (2006). Jumping the PBL implementation hurdle: Supporting the efforts of K-12 teachers. Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 1(1), 40-54.
Fragoulis, I., & Tsiplakides, I. (2009). Project-Based Learning in the Teaching of English as A Foreign Language in Greek Primary Schools: From Theory to Practice. English Language Teaching, 2(3), 113-119.
Frank, M. ve Barzilai, A. (2004). Integrating alternative assessment in a project- based learning course for pre-service science and technology teachers. Assessment ve Evaluation in Higher Education, 29(1), 41-61.
Fullan, M. (2007). The new meaning of educational change. Routledge.
Geier, R., Blumenfeld, P. C., Marx, R. W., Krajcik, J. S., Fishman, B., & Soloway, E. (2008). Standardized Test Outcomes for Students Engaged in Inquiry-Based Science Curricula in the Context of Urban Reform
Goldman, L. (2000). Why do Project Based Learning? http://jordan.paloalto.ca.us/students 17.12.2024
Gömleksiz, M. N. Ve Fidan, E. K. (2013). Proje tabanlı öğrenme yönteminin web tasarımı dersinde kullanılmasına ilişkin nitel bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 120-135.
Grant, M. M. (2011). Learning, beliefs, and products: Students’ perspectives with project-based learning. Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 5(2), 37-69.
Gündüz, S. (2004). İlköğretim ve lise öğrencileri için matematik projeleri ve sınıf etkinlikleri. Toroslu Kitaplığı.
Harwell, S. (1997). Project-based learning. In W.E. Blank and S. Harwell (Eds.), Promising practices for connecting high school to the real world (23-28). University of South Florida. (ERIC 407586)
Helle, L., Tynjälä, P., & Olkinuora, E. (2006). Project-based learning in post secondary education-theory, practice and rubber sling shots. Higher Education, 51(2), 287-314.
Hmelo-Silver, C.E. (2004). Problem-Based Learning: What and How Do Students Learn? Educational Psychology Review, 16(3), 235-266.
Holst, J. K. (2003). Implamanting project-based learning in pre-service teacher education. Retrieved on, 08, 2023.
Karaçallı, S. (2011). İlköğretim 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde proje tabanlı öğrenme yönteminin akademik başarıya, tutuma ve kalıcılığa etkisi [Doktora tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
Keser, K.Ş., (2008). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının fen bilgisi dersinde basarı, tutum ve kalıcı öğrenmeye etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Osmangazi Üniversitesi.
Kınık, A. (2004). Fen bilgisi dersinde proje çalışmalarının öğrencilerin bilim anlayışına ve bilimsel süreçleri algılamalarına etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
Kızıltaş, T. N. (2017). Fen bilimleri dersi öğretiminde proje tabanlı öğrenme yönteminin uygulanmasına yönelik öğretmen ve öğrenci görüşleri: Muş örneği [Yüksek Lisans Tezi]. Alparslan Üniversitesi.
Kimsesiz, F. (2017). the effect of project based learning in teaching EFL vocabulary to YLs of English: The case of pre-school children. Online Submission, 5(4), 426-439.
Koç, A., Çalık, Ş., Şenel, T., Aslan, O. ve Zor, E. (2020). TUBİTAK proje yarışmaları bölge sergisine katılan üniversite öğrencilerinin kendi araştırma projeleri hakkındaki görüşleri. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(2), 466-490.
Kokotsaki, D., Menzies, V., & Wiggins, A. (2016). Project-based learning: A review of the literature. Improving schools, 19(3), 267-277.
Korkmaz, H. ve Kaptan, F. (2001). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 193-200.
Korkmaz, H. ve Kaptan, F. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının ilköğretim öğrencilerinin akademik başarı, akademik benlik kavramı ve çalışma sürelerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 91-97.
Krajcik, J. S., & Blumenfeld, P. C. (2006). Project-based learning. In R. K. Sawyer (Ed.), The Cambridge Handbook of the Learning Sciences (pp. 317-334). Cambridge University.
Kubinova, M., Novotna, J., & Littler, G. (1998). Projects and mathematical puzzles-a tool for development of mathematical thinking. Mathematics Education.
Kuzu, O., Göçer, V. ve Akçay, A. O. (2024). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Kapsamında İlkokul Matematik Dersi Öğretim Programı’nın İncelenmesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (41), 640-667. https://10.5281/zenodo.13337757
Larmer, J., & Mergendoller, J. R. (2010). Essentials for project-based learning. Educational Leadership, 68(1), 34-37.
Larmer, J., Mergendoller, J., & Boss, S. (2015). Setting the standard for project based learning. ASCD.
MEB. (2009). Hayat boyu öğrenme strateji belgesi. http://mesbil.meb.gov.tr
MEB. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Mills, N. (2009). A guide du Routard simulation: Increasing self‐ efficacy in the standards through project‐ based learning. Foreign Language Annals, 42(4), 607-639.
Moursund, D. (1999). Project-based learning using information technology. Eugene, Oregon: International Society for Technology in Education.
Moursund, D. G. (1999). Project-based learning in an information technology environment. Learning and Leading with Technology, 25, 4-5.
Oğuzkan, A. F. (1988). Orta dereceli okullarda öğretim (amaç, ilke, yöntem ve teknikler). (İkinci Basım). Emel.
Özden, Y. (2000). Öğrenme ve öğretme (4. Baskı). Pegem A.
Papandreou, A. (1994). An application of the projects approach to EFL. English Teaching Forum. 32(3), 41-42
Perkins, D. (1999). The many faces of constructivism. Educational Leadership, 57(3), 7-11.
Peterson, S. E., & Myer, R. A. (1995). The use of collaborative project-based learning in counsel or education. Counsel or Education And Supervision 35(8), 150-158.
Preuss, D. A. (2002). Creating a project-based learning. Tech Directions, 62(3), 16- 18.
RegieStites of SRI. (1998). Evaluating of project-based learning: What does research say about outcomes from project-based learning? Project Based Learning with Multimedia. http://www.pblmm.k12.c.us/PBLGuide/pblresch.htm
Saracaloğlu, A.S., Özyılmaz Akamca, G. ve Yeşildere, S. (2006). İlköğretimde proje tabanlı öğrenmenin yeri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (3), 241-260.
Scarbrough, H., Swan, J., Laurent, S., Bresnen, M., Edelman, L., & Newell, S. (2004). Project-based learning and the role of learning boundaries. Organization studies, 25(9), 1579-1600.
Seçgin, F. (2020). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının proje tabanlı değer eğitimine yönelik deneyimleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 10(4), 1001-1036.
Shin, M. H. (2018). Effects of project-based learning on students’ motivation and self-efficacy. English Teaching, 73(1), 95-114.
Simkins, M., Cole, K., Tavalin, F., & Means, B. (2002). Increasing student learning through multimedia projects. Alexandria, VA, Association for Supervision and Curriculum Development. ASCD publication.
Slavin, R. E. (1996). Cooperative learning in middle and secondary schools. The Clearing House, 69(4), 200-204.
Solomon, G. (2003). Project based learning: A primer. Technology and Learning, 23(6), 20-27.
Stoller, F. (2002). Project work: A means to promote language and content. In J. Richards and W. Renandya (Eds.), Methodology in Language Teaching. An Anthology of Current Practice. Cambridge University.
Stoller, F. (2006). Establishing a Theoretical Foundation for Project-Based Learning in Second and Foreign Language Contexts. In G. H. Beckett,on and P. C. Miller, Eds., Project-Based Second and Foreign Language Education: Past, Present, and Future (pp. 19-40). Information Age.
Şahin, F., Güven, İ. ve Yurdatapan, M. (2013). Proje tabanlı eğitim uygulamalarının okul öncesi çocuklarında bilimsel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 33(33), 157-176.
Şahin, S. (2007). Proje temelli öğrenme ortamında dersler arası işbirliği ile ilgili öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(3), 65-76.
Thomas, J. W. (2000). A review of research on project-based learning. Autodesk Foundation.
Thomas, J., Michaelson, A., & Mergendoller, J. (2002). Project-based learning: A handbook for middle and high school teachers. The Buck Institute for Education.
Topçu, R. (2019). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının fen bilimleri dersinde uygulanmasının öğrencilerin başarısına etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
Ülküdür, M. A. (2016). Proje tabanlı öğrenme etkinlikleri ile oyun tabanlı öğrenme etkinliklerinin akademik başarı, tutum ve motivasyona etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Amasya Üniversitesi.
Vaiz, O. (2003). Proje tabanlı öğrenmede portfolyoların (öğrenci gelişim dosyalarının) kullanımı ve öğrenme sürecine yansımaları [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Vatansever Bayraktar, H. (2015). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37), 709-718
Virtue, E. E., & Hinnant-Crawford, B. N. (2019). “We‟re doing things that are meaningful”: Student perspectives of project-based learning across the disciplines. Interdisciplinary Journal of ProblemBased Learning, 13(2). Available at: https://doi.org/10.7771/1541-5015.1809
Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Harvard University.
Wolk, S. (2001). What should we teach? The benefits of exploratory time. Educational Leadership, 59(2), 56-59
Yeğin, A. (1978). Osmanlıca-Türkçe islami-ilmi-edebi-felsefi yeni lugat. (4. Baskı). Hizmet Vakfı.
Yenice, N. (2003). Proje yönteminin sınıf öğretmeni adaylarının Fen Bilgisi Öğretimi-I dersine yönelik tutumlarına etkisi [Yayımlanmamış Araştırma]. Adnan Menderes Üniversitesi.
Yıldırım, S. (2007). İlköğretim 4. Sınıf sosyal bilgiler dersinde proje tabanlı öğrenme modelinin araştırma becerilerinin gerçekleşme düzeyine etkisi. [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
Yurtluk, M. (2003). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının matematik dersi öğrenme süreci ve öğrenci tutumlarına etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Researches
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
