JOHN RAWLS’TA TOPLUM SÖZLEŞMESİ, ADALET VE HAKKANİYET KAVRAMLARI: OMBUDSMAN MODELİ KURMAK
Özet Görüntüleme: 230
/ 
PDF İndirme: 137
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10544753Anahtar Kelimeler:
John Rawls, Toplum Sözleşmesi, Adalet, Ombudsmanişim, ModelÖzet
Ombudsman, bir devlette kamu yönetiminin kötü yönetim ve insan hakları ihlallerine karşılık olarak vatandaşlardan şikayet kabul eden ve bunları belirli yasal aşama ile çözen bir yapıdır. Dünyada ilk defa İsveç'te 18. yüzyılda ortaya çıkmıştır. II. Dünya Savaş'ından sonra hızla dünyanın tüm kıtalarına yayılmıştır. Ombudsmanın derin bir teorik zemini bulunmaktadır. Bu çalışmada, 20. yüzyılın önemli siyasal liberalizm kuramcılarından biri olan John Rawls'ın temel kavramları üzerine ombudsmanla ilişki oluşturulacak ve teorik bir model kurulacaktır. Bu bağlamda da yine farklı kuramcıların düşünce ve eserlerinden de yararlanılarak siyaset, sosyoloji, kültür, hukuk ve yönetim bağlamında interdisipliner bir yaklaşım ortaya çıkarılacaktır. Bunlarla ilgili olarak “ombudsmanişim” kavramı ile bağlantı kurulacaktır. Nitekim ombudsmanişim, ombudsman teorisinden yükselmek üzere birçok farklı disiplinle de ilişkilidir. Sosyal bilimlerde yeni üretilen bir kavram olarak ortaya çıkmaktadır. Dünyada toplumların adalet çerçevesinde sosyal ahlak ile örgütlenmelerinde büyük önem vardır. Bu çalışmanın sonuçlarına göre; günümüzde Anglo-Sakson olarak ifade edilen toplumlar, liberal demokrasinin beşiği olarak sosyal ahlakı daha güçlü olarak kabul edilmektedir. Bu araştırmanın yöntemi, literatür taramasıdır.
Referanslar
Abbey, R. ve Spinner-Halev, J. (2013). Rawls, Mill, and the Puzzle of Political Liberalism. The Journal of Politics, 75(1), 124-136.
Ackerly, B. (2006). John Rawls: An Introduction, Symposium | John Rawls and the Study of Politics, March 4(1), 75-80.
Aktan, C. C. ve Tutar, H. (2007). Bir Sosyal Sabit Sermaye Olarak Kültür. Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi, 6(20), 1-11.
Alkan, Y. (2020). Rawls’ın Siyasal Liberalizm’inde İktisadi Adalet. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(32), 5204-5229.
Andrieu, K. (2014). Political liberalism after mass violence: John Rawls and a ‘theory’ of transitional justice, Transitional Justice Theories, Eds. Susanne Buckley-Zistel, Teresa Koloma Beck, Christian Braun and Friederike Mieth, Routledge, New York, pp.85-104.
Anlı, Ö. F. (2013). John Rawls’un Siyasal Liberalizminin Kantçı Temelleri ve ‘Temelsiz’ Bir Liberalizmin Tutarlılığı, Posseible Düşünme Dergisi, 3, 44-69.
Arnhart, L. (2013). Platon’dan Rawls’a Siyasi Düşünce Tarihi, çev. Ahmet Kemal Bayram, Liberte, Ankara.
Avşar, H. (2006). Siyaset Felsefesi Açısından John Rawls’un Adalet Teorisi, T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Aydın, M. (2013). Kültür ve Medeniyet İkilemine Farklı Bir Bakış, Medeniyet Tartışmaları, Eds. Süleyman Güder ve Yunus Çolak, Üsküdar Belediyesi, İlke İlim Kültür Eğitim Derneği, İstanbul, 101-112.
Aydilek, E. (2021). Devlet Üzerine: Tarihsel, Kavramsal, Ontolojik ve Kuramsal Tartışmalar, Nobel Yayıncılık, Ankara.
Bağder, M. M. (2020). John Rawls'un Adalet Düşüncesinin Oluşum Şartları Üzerine, Felsefe Arkivi, 53, 105-121.
Bersch, K. ve Fukuyama, F. (2023). Defining Bureaucratic Autonomy, Annual Review of Political Science, 26, 213-232.
Bulut, N. (2003). Kapitalizm-Demokrasi İlişkisi (Demokrasinin Ekonomik Temelleri Üzerine Bir İnceleme), Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, VII(1-2), 69-88.
Cengiz, E. (2023). Bir Adalet Kritiği: John Rawls’ın Adalet Anlayışı Hakkında, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(2), 556-579.
Çelik, R. (2016). John Rawls’un Siyasal Liberalizmi ve Hoşgörü Üzerine, Kaygı Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, Sayı: 27, Güz, 183-200.
Demir, A. (2018). John B. Rawls: Eleştirel Bir Yaklaşım, Siyasal Kitabevi, Ankara.
Denli, Ö. (2019). John Locke ve John Rawls’un Kuramlarında Adalet Düşüncesi: Sözleşme ve Rasyonalite. Turkish Studies - Social Sciences, 14(4), 1435-1445.
Dierksmeier, C. (2006). John Rawls on the rights of future generations, Handbook of Intergenerational Justice, Ed. Joerg Chet Tremmel, Edward Elgar, UK, pp.72-85.
Doğan, K. C. (2014a). Karşılaştırmalı Ülke İncelemeleri Bağlamında Türk Kamu Yönetiminde Ombudsmanın Uygulanabilirlik Analizi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Bursa.
Doğan, K. C. (2014b). Postmodern Kamu Yönetimi Anlayışı Çerçevesinde Bir Denetim Paradigması: Ombudsman. Sayıştay Dergisi, Sayı: 94, Temmuz-Eylül, 73-96.
Doğan, K. C. (2019). Modernizmden Postmodernizme: Kamu Yönetiminde Yönetişim Kuramı Bağlamında Ombudsman Paradigması, International Social Sciences Studies Journal, 5(29), 312-317.
Doğan, K. C. (2021). Ombudsman Teorisi: İnterdisipliner Bir Analiz, International Social Sciences Studies Journal, 7(91), 5182-5190.
Doğan, K. C. (2022a). Jürgen Habermas’ta Katılım, Demokrasi ve Meşruiyet Kavramları: Ombudsman Yönetişimi Üzerine Düşünmek, International Social Sciences Studies Journal, 8(96), 1190-1203.
Doğan, K. C. (2022b). A Sociological Dimension of The Ombudsman on Structuralism: Impressions from the Turkish Ombudsman, Uluslararası Akademik Birikim Dergisi, 5(4), 156-166.
Doğan, K. C. (2023a). Francis Fukuyama’da Tarihin Sonu, İdeoloji ve Güven Kavramları: Ombudsmanı Eksenine Oturtmak, New Era International Journal of Interdisciplinary Social Researches, 8(18), 1-18.
Doğan, K. C. (2023b). Ombudsman: Türkiye Cumhuriyeti’nin Yeni Yüzyılında Geleceğe Taşınan Bir Liberal Demokrasi Değeri, The 10th International Congress on Humanities and Social Sciences in a Changing World Proceedings Book, Eds. Elvin Bəhruz Oğlu Talişinski, Farahila Babayeva-Shukurova, BZT Akademi Yayınevi, İzmir, 41-44.
Güngör, E. (2020). Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak, Yer-Su Yayınları, İstanbul.
Kafesoğlu, İ. (1984). Milli Kültür-Siyaset İlişkisi, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Nisan, 29, 1-17.
Kanatlı, M. (2020). John Rawls’ın Hakkaniyet Olarak Adalet İlkelerinde Özgürlük ve Eşitlik Sorunu Üzerine, Akademik İncelemeler Dergisi, 15(2), 679-712.
Keskintaş, O. (2021). John Rawls’un Kamusal Akıl Kavramı ve Demokratik Müzakere Tartışmaları. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Kongresi: Krizler, Belirsizlikler ve Arayışlar Özel Sayısı), 117-146.
Klosko, G. (1997). Political Constructivism in Rawl's Political Liberalism, The American Political Science Review, 91(3), 635-646.
Kocaoğlu, M. (2017). John Rawls: Adalet Teorisi ve Temel Kavramları, İmaj Yayınevi, Ankara.
Mazrui, A. A. (2007). Evrensellik İddiası: Küreselleşen Bir Çağda Batı Kültürü, çev. H. Arıkan, Küreselleşme, Kültür ve Medeniyet: Yerel Kimliklerden Küresel Stratejilere, Ed. Kudret Bülbül, Orient Yayınları, Ankara, 255-280.
Öksüz, İ. (2016). Millet ve Milliyetçilik, Panama Yayıncılık, Ankara.
Önay, N. (2023). John Rawls ve Norman Barry’de Sosyal Adalet Düşüncesi, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul.
Özhan, M. (2020). John Rawls’ta Kamusal Akıl Üzerine İnceleme, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 108-112.
Parlak, B. ve Doğan, K. C. (Eds.) (2016). Karşılaştırmalı Ombudsman İncelemeleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Parlak, B. ve Doğan, K. C. (2020). Kamu Yönetimi Kuramlarına Giriş, Değişim Yayınları, Sakarya.
Parlak, B. ve Doğan, K. C. (2021a). A Methodological Analysis on the Restructuring of Social Sciences in the Context of Ombudsman Paradigm, Liberal Democracy and the Annales School, International Social Sciences Studies Journal, 7(76), 40-58.
Parlak, B. ve Doğan, K. C. (Eds.) (2021b). Postmodern Kamu Yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Rawls, J. (2019). Siyasal Liberalizm, çev. Mehmet Fevzi Bilgin. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Rawls, J. (2021a). Bir Adalet Teorisi, çev. Vedat Ahsen Coşar, Ankara: Phoenix Yayınevi.
Rawls, J. (2021b). Hakkaniyet Olarak Adalet, çev. Osman Baş, İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
Roskin, M. G. (2021). Çağdaş Devlet Sistemleri: Siyaset Coğrafya Kültür, çev. M. Bahattin Seçilmişoğlu, İstanbul: Adres Yayınları.
Sağlam, R. (2007). Liberal Adaletin İki Farklı Görünümü: John Rawls ve Robert Nozick “Hakkaniyet Olarak Adalet” Eleştirisinden “Yetkisel Adalet” Eleştirisine, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XI(1-2), 181-217.
Smith, A. D. (2002). Ulusların Etnik Kökeni, çev. Sonay Bayramoğlu, Hülya Kendir, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
Tekin, M. (2013). Müslümanların Medeniyet Kodları, Medeniyet Tartışmaları, Eds. Süleyman Güder ve Yunus Çolak, Üsküdar Belediyesi, İlke İlim Kültür Eğitim Derneği, İstanbul, 123-132.
Topçu, N. (2020). Kültür ve Medeniyet, Dergâh Yayınları, İstanbul.
Turhan, M. (1972). Kültür Değişmeleri, Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı Kültür Yayınları, İstanbul.
Ugan, A. A. (2021). Siyasal Liberalizm, Demokrasi ve Postmodernizm: Kamu Yönetiminde Postmodern İzler, Postmodern Kamu Yönetimi, Eds. Bekir Parlak, Kadir Caner Doğan, Nobel Yayıncılık, Ankara, 27-43.
Yeşilkaya, N. (2020). John Rawls ve Robert Nozick’in Adalet Üzerine Düşünceleri, Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (PAUİFD), 7(1), 480-496.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
