ÖĞRETMEN LİDERLİĞİNİ TEMEL ALAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN ÇEŞİTLİ ÖLÇÜTLERE GÖRE İNCELENMESİ
Özet Görüntüleme: 131 / PDF İndirme: 76
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10498152Anahtar Kelimeler:
Öğretmen, liderlik, öğretmen liderliği, lisansüstü tezlerÖzet
Araştırmanın amacı, Türkiye’de öğretmen liderliği konusunda hazırlanmış olan lisansüstü tezleri çeşitli ölçütlere göre incelemektir. Bu duruma göre araştırmada öğretmen liderliğini ele almış çalışmalar, yayınlandıkları yıllara, kullanmış oldukları yöntemlere, hazırlanmış oldukları üniversitelere, araştırmanın yapıldığı eğitim kademelerine, araştırmanın konularına ve içeriğine göre dağılımlarının nasıl olduğu ölçütleri dikkate alınarak incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemi, gözlem, görüşme ve doküman analizi gibi nitel veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı, algı ve olayların doğal ortamında gerçekçi ve bütüncül olarak ortaya konduğu bir araştırma yaklaşımıdır. Çalışmada doküman analizi yolu ile veri toplama süreci yürütülmüştür. Bu çalışmanın evrenini YÖK Ulusal Tez Merkezi’nde öğretmen liderliğini ele alan lisansüstü çalışmalar oluşturmaktadır. Araştırmada yeterli örnekleme ve güncel kaynaklara ulaşabilmek için örneklem alma yoluna gidilmiştir. Bu sebeple araştırmanın örneklemini 31 Aralık 2023 tarihine kadar Türkiye’de yapılan ve erişim izni olan 50 lisansüstü çalışma oluşturmaktadır. Erişim izni olmayan ve Türkçe olmayan çalışmalar araştırmaya dâhil edilmemiştir. Bu çalışmada veri toplamak amacıyla uzman görüşü alınarak bir inceleme formu hazırlanmıştır. Hazırlanan inceleme formunda çalışmaların yazarları, sayıları, yayım yılları, yayım türü, konu alanları ve araştırma yöntemlerini belirlemeye ilişkin maddeler yer almaktadır. Bu inceleme formu vasıtası YÖK Ulusal Tez Merkezi’nde erişim izni olan Türkçe yayınlanmış 50 lisansüstü çalışmaya erişilerek veriler toplanmıştır. Araştırmada uzman görüşü alınarak hazırlanan inceleme formundaki veriler batimsel analizi yolu ile raporlaştırılmıştır. Araştırma örneklemini oluşturan yüksek lisans ve doktora tezleri yazıldıkları yıllar, kullanılan yöntemler, yapıldıkları üniversiteler ve temalarına göre ayrılarak çözümlenmiştir.
Referanslar
Ağırman, N. (2016). Sınıf öğretmenlerinin öğretmen yeterlik ve öğretmen liderlik düzeylerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Akert, N., & Martin, B. N. (2012). The role of teacher leaders in school improvement through the perceptions of principals and teachers. International journal of education, 4(4), 284.
Ayvalı, Ö. (2021). Öğretmen liderliğine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Blegen, M. B., & Kennedy, C. (2000). Principles and teachers, leading together. NASSP Bulletin, 84(616), 1-6.
Can, N. (2006). Öğretmen liderliği ve engelleri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), 137-161.
Childs-Bowen, D., Moller, G., & Scrivner, J. (2000). Principals: Leaders of leaders. NASSP Bulletin, 84, 27-34.
Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory (3rd ed.). Sage Publications, Inc.
Darling Hammond, L., & Rothman, R. (2011). Teacher and Leader Effectiveness in High-Performing Education Systems. Alliance for Excellent Education.
Eker, S. (2019). Okul müdürünün liderliğinin ve öğretmen liderliğinin öğrenci başarısı üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
Frost, D., & Harris, A. (2003). Teacher leadership: Towards a research agenda. Cambridge journal of education, 33(3), 479-498.
Gürbüztürk, O. ve Koç, S. (2012). 21. yüzyılda öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık becerilerinin değerlendirilmesi. Education Sciences, 7(1), 27-49.
Hallinger, P., Bickman, L., & Davis, K. (1996). School context, principal leadership, and student reading achievement. The Elementary School Journal, 96(5), 527-549.
Harris, A., & Muijs, D. (2006). Improving schools through teacher leadership. Maidenhead, Philadelphia: Open University
İnci Yılmaz, A. (2022). Okul müdürlerinin liderlik stillerinin öğretmen liderliği üzerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
Katzenmeyer, M., ve G. Moller. (2001). Awakening the sleeping giant: Helping teacher develop as leaders (2 nd ed.). Thousand Oaks, CA: Corwin Press, Inc.
Leithwood, K., & Jantzi, D. (1999). Transformational school leadership effects: A replication. School effectiveness and school improvement, 10(4), 451-479.
Lieberman, A., & Miller, L. (2004). Teachers leadership. San Francisco: Jossey-Bass.
Littrell, P. C., Billingsley, B. S., & Cross, L. H. (1994). The effects of principal support on special and general educators' stress, job satisfaction, school commitment, health, and intent to stay in teaching. Remedial and Special Education, 15(5), 297-310.
Ovacıklı, S. (2018). İlkokul müdürlerinin öğretmen liderliğini destekleyici davranışları ile öğretmen liderliği arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Pellicer, L. O., & Anderson, L. W. (1995). A handbook for teacher leaders. Corwin Press, Inc., Sage Publications, 2455 Teller Road, Thousand Oaks, CA 91320 (Paperback: ISBN-0-8039-6173-1, $22.95; hardback: ISBN-0-8039-6172-3).
Rakhymzhanov, A. (2022). Okul müdürlerinin liderlik stili, örgütsel öğrenme ve öğretmen liderliği arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Savaş, G. (2016). Okul müdürlerinin destekleyici davranışları ile öğretmen liderliği arasındaki ilişki ve bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Sesli, E. (2023). Dönüşümsel liderlik ile okul etkililiği arasındaki ilişkide öğretmen liderliği ve kolektif öğretmen yeterliğinin aracılık rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Wach, E. (2013). Learning about qualitative document analysis (2021, 22 Şubat). https://opendocs. ids. ac. uk/opendocs/bitstream/handle/20.500, 12413, 2989.
Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yüksel, E. (2018). Okul müdürlerinin öğretmen liderliğine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.