SOSYAL FARKINDALIK İÇERİKLİ AFİŞ TASARIMINDA  MİZAHi ANLATIM DİLİ

Emin TOKSÖZ

doi:10.5281/zenodo.8339902

Yazarlar

Emin TOKSÖZ Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8339902

Anahtar Kelimeler:

afiş, tasarım, sosyal farkındalık, mizah

Özet

Gerçeğin güldürücü yanlarını ortaya koyan ve bir sanat türü olarak kabul gören mizah, grafik tasarımın birçok alanında hem bir anlatım ve ifade dili hem de tasarımda bir çözüm yöntemi kapsamında değerlendirilir. Özellikle afiş tasarımı gibi hedef kitlesine ulaşabilmek için doğrudan bir anlatım dili yerine, dolaylı anlatımın tercih edilebildiği grafik tasarım ürünlerinde mizah kullanımı, oldukça başarılı sonuçlara ulaştırabilmektedir. Ancak sosyal, toplumsal içerikli, hassas sayılabilecek konularda tasarlanan afişlerde kullanılan mizahi anlatım dili çok riskli görülmekle beraber, konulara sunduğu farklı bakış açılarıyla etkin bir ifade aracı ve tasarım çözümü olabilmektedir. Bu bağlamda çalışmada son yıllarda yayınlanmış, içeriğinde birbirinden farklı sosyal konulara yer verilen mizah dilinin başarılı bulunan afiş tasarımları, betimle yöntemiyle incelenmiş, ironi ve kara mizah dilinin sosyal farkındalık içerikli afiş tasarımında diğer mizah dillerine nazaran daha etkili olduğu sonucuna varılmıştır.

Referanslar

Aynsley, J. (2001). A Century of Graphic Design Graphic Design Pioneers of the 20th Century, Mitchell Beazley Yayınları.

Arslan, D. (2006). Visual Surreal Languages in western Poster Art, Doctoral dissertation, London, University of East, Doktora Tezi, İngiltere

Attordo, S. (Ed.), (2014). Encyclopedia of Humor Studies, SAGE Publications, ABD.

Bacaksız, Ö. & Oduncu, G. (2010). ‘Psikolojiden Mizaha Yansımalar’, Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi Ulusal İletişim Kongresi, Gülmenin Arkeolojisi ve Medyada Mizah Olgusu, 957-965

Becer, E. (2006). İletişim ve Grafik Tasarım, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.

Behrens, R. (1977). R. Beyond Caricature: On Types of Humor in Art, The Journal of Creative Behavior, Volume 11, Number 3, ABD

Bradley, H. (2015). Design Funny a Graphic Designer’s Guide to Humor, How Books Company, ABD

Canestrari, C., Branchini, E., Bianchi, I., Savardi, U., & Burro, R. (2018). ‘Pleasures of the Mind: What Makes Jokes and Insight Problems Enjoyable’ Frontiers in Psychologhy, 8 Article 2297

Ferris, D.R. (1972). Humor and Creativity: Research and Theory, Second Quarter, Voluma 6, Number 2, Purdue University, ABD

Gibson, J. M. (2019). An Introduction to the Psychologhy of Humor, Routhledge, New York, ABD.

Güler, Ç. ve Güler, U. B. (2010). Mizah, Gülme ve Gülme Bilimi, Yazıt Yayın Dağıtım, Ankara.

Heller, S. (2002). Design Humor, the art of graphic wit, Allworthpress, ABD.

Idrus, Z., Abidin, S. Z. Z., Hashim, R. & Omar, N. (2010). Social awareness: The power of digital elements in collaborative environment. WSEAS TRANSACTIONS on COMPUTERS, Issue 6, Volume 9, ISSN: 1109-2750

Ketenci, H.F. & Bilgili, C. (2006). Yongaların 10000 Yıllık Gizemli Dansı Görsel İletişim & Grafik Tasarımı, Beta Yayınları, İstanbul

Kuipers, G. (2002). “Media culture and internet disaster jokes: Bin Laden and the attack on the World Trade Center”, European Journal of Cultural Studies.

McGraw, P. & Warner, J. (2014). Mizahın Şifresi, Çeviribilim Yayınları, İstanbul

Novin, G. (t.y.). Guity Novin’s A History of Graphic Design, http://guity-novin.blogspot.com/2012/08/chapter-60-posters-in-social-protests.html (Erişim Tarihi: 15.08.2023)

Öngören, F. (1998). Türk Mizahı ve Hicvi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul

Raizman, D. (2020). Reading Graphic Design History Image, Text, and Context, Bloomsbury Visual Arts,

Rose, M.A. (2011). Pictoral Irony, Parody and Pastiche, Aisthesis Verlag, Bielefeld,

Sover, A. (2017). The Languages of Humor, Bloomsbury Publishing, İngilitere.

Taralp E. A. (2011). 20. Yüzyıldan Günümüze Plastik Sanatlarda Mizah ve Eğlence, Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul

Yeonsu Yu & Nam T. (2017). ‘Products with A Sense of Humor: Case Study of Humorous Products with Giggle Popper’ International Journal of Design, Vol 11, No:1

Wigan, M. (2009). The Visual Dictionary of Illustration, AVA Publishing,

Görsel 1. https://www.metmuseum.org/art/collection/search/333993 (Erişim Tarihi: 08.07.2023)

Görsel 2. Raizman, D. (2020). Reading Graphic Design History Image, Text, and Context, Bloomsbury Visual Arts, S:20

Görsel 3. https://www.adsoftheworld.com/campaigns/sleep-for-the-innocents (Erişim Tarihi: 11.07.2023)

Görsel 4. https://twitter.com/losev1998/status/1074913117774274561 (Erişim Tarihi: 02.07.2023)

Görsel 5. https://tr.pinterest.com/pin/318700111100839025/ (Erişim Tarihi: 06.05.2023)

Görsel 6. https://www.amyamybobamy.com/ (Erişim Tarihi: 04.05.2023)

Görsel 7. https://www.adsoftheworld.com/campaigns/invisible-5b44160d-c0a6-4571-bc08-50157968129e (Erişim Tarihi: 15.08.2023)

Görsel 8. https://creativecriminals.com/print/ldpa/animals-are-not-clowns (Erişim Tarihi: 23.08.2023)