KAMU KURUMLARINDA ÇALIŞANLARDA MOBBİNGİN DURUMUNUN KAVRAMSAL ÇERÇEVEDE İNCELENMESİ
Özet Görüntüleme: 218 / PDF İndirme: 163
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8023794Anahtar Kelimeler:
Çalışan, mobbing, performansÖzet
Bu çalışma, mobbing kavramının kamu kurumlarında literatür destekli olarak ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada mobbing kavramından, mobbing nedenlerine ve mobbingle mücadele yöntemlerine yer verilmiştir. İş yerinde mobbing uygulanmasının hiçbir dayanağı bulunmamaktadır. Mobbingin geri planına bakıldığında tek bir neden olmayan derin bir kavramdır. Bir kurumda, hangi sebepten dolayı mobbing uygulandığı birçok faktöre bağlıdır. Mobbing, birçok neden faktörün neden olabileceği bir uygulama olabileceği gibi nedensiz uygulanan mobbing de olabilir. Bu durumdan dolayı mobbing nedenleri kişisel, örgütsel ve sosyal olabilmektedir. Mobbing olaylarının başrolü, mağdurdur. Bu sebeple mobbing olaylarından kurtulmak da mağdura düşer. Örgüt içerisinde mobbinge maruz kalan insanların, süreç içerisinde ne yapabileceğini bilmediği için bekler veya duruma sessiz kalırsa mobbing hızını daha da artırabilir. Bu sebeple mağdur bir an önce durumu kavrayıp düşünerek planlı bir şekilde hareket edilmelidir. Kişiler ancak bu şekilde mobbingden minimum zararla kurtulabilir. Kurumlarda mobbingin yaşanması, mağdurun ve mobbing sürecine şahit olan izleyicilerin çalışma isteğini ve motivasyonunu düşürerek, iş yerinde gerilimli bir ortam oluşmasına sebep olur. Mobbing sebebiyle çalışan bireylerin kuruma karşı bağlılığı ve sadakat duyguları sarsılır.
Referanslar
Aksakal Kaymakcı, H. (2008). Çalışma hayatında mobbing (Sakarya imalat sektöründe bir araştırma). Doktora tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Alay, H.K ve Gürbüz, F.G (2016). Örgüt iklimi ile işyerinde mobbing davranışları arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal, 1, 264-273.
Altuntaş, C. (2010). Mobbing kavramı ve örnekleri üzerine uygulamalı bir çalışma. Yaşar Üniversitesi Dergisi, 18(5), 2995-3015.
Aquino, K., & Bradfield, M. (2000). Perceived victimization in the workplace: The role of situational factors and victim characteristics. Organization Science, 11(5), 525-537.
Arpacıoğlu, G. (2014). Mobbing ile mücadele derneği. https://www.mobbing.org.tr/gulcan-arpacioglu-ve-mobbing/
Atman, Ü. (2012). İş yerinde psikolojik terör: Mobbing. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 3(1), 157-174.
Bayrak Kök, S. (2006). İş yaşamında psiko-şiddet sarmalı olarak yıldırma olgusu ve nedenleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 433-448.
Branch, S., Ramsay, C., & Barker, M., (2007). Managers in the firing line: Contributing factors to workplace bullying by staff-an interview study. Journal Of Management and Organization, 13, 264-281.
Branch, S., Ramsay, S., & Barker, M. (2013). Workplace Bullying, Mobbing and General Harassment: A Review. International Journal of Management Reviews, 15, 280-299.
Cowie, H., Naylor, P., Rivers, I., & Smith, P. (2002). Measuring workplace bullying. Aggression and Violent Behavior, 7(1), 33-52.
Çabuk, Ç. (2009). Mağdurun mobbingle mücadelesi ve çözüm üretme süreci. Ceza Hukuku Dergisi, 4(11), 79-83.
Çobanoğlu, Ş. (2005). Mobbing-İşyerinde duygusal saldırı ve mücadele yöntemleri. İstanbul: Timaş Yayınları.
Çukur, C. (2016). Türk hukuku ve karşılaştırmalı hukukta işyerinde psikolojik taciz. Ankara: TBMM Araştırma Merkezi Yayınları.
Davenport, N., Schwartz, R., & Elliott, G. (2008). Mobbing işyerinde duygusal taciz. Sistem Yayıncılık.
Einarsen, S., Hoel, H., Zapf, D., & Cooper, C. (2011). The concept of bullying and harassment at work: The european tradition. In: S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf, and C. Cooper Bullying and Harassment in the Workplace: Developments in Theory, Research, and Practice (3-40), Florida, Boca Raton: CRC Press.
Eren, E. (2020). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayım.
Eroğlu, A. H., Adıgüzel, O. ve Öztürk, U. C. (2011). Sessizlik girdabı ve bağlılık ikilemi: İşgören sessizliği ile örgütsel bağlılık ilişkisi ve bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 97-124.
Filizöz, B. ve Alper Ay, F. (2011). Örgütlerde mobbing ve tükenmişlik olgusu arasındaki ilişkilere yönelik bir araştırma. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(2), 229-241.
Göktürk, G. ve Bulut, S. (2012). Mobbing: İşyerinde psikolojik taciz. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(24), 53-70.
Güngör, M. (2006). Çalışma hayatında psikolojik taciz. İstanbul: Derin Yayınları.
Hiçkorkmaz, Ş. (2016). Mobbing algısının örgütsel bağlılık düzeyi üzerindeki etkisi (İzmit İlçesi kamu çalışanları örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Nişantaşı Üniversitesi, İstanbul.
Hirigoyen, M.-F. (2000). Manevi taciz/ günümüzde sapkın şiddet. (H. Bucak, Çev.) İstanbul: Güncel Yayıncılık.
Hoel, H., Cooper, C. L., & Faragher, B. (2001). The experience of bullying in Great Britain: the impact of organizational status. European Journal Of Work and Organizational Psychology, 10(4), 443-465.
Hüseyinli, N. ve Aslan Atabay, H. (2017). Psikolojik tacizin içtihatları ışığında uygulamadaki yeri. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8(2), 603-636.
Ilgaz Yıldırım, B., Yirik, Ş. ve Yıldırım, F. (2014). Mobbing’in örgütsel bağlılık ile ilişkisi: Konaklama işletmeleri üzerine bir uygulama. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26.
Kayıkçı, S. (2022). Öğretmenlerinin algıladıkları mobbing düzeyleri ile yöneticilerin liderlik stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Okan Üniversitesi, İstanbul.
Keser, A., Yılmaz, G. ve Yürür, S. (2009). Çalışma yaşamında davranış: Güncel yaklaşımlar. İzmit: Umuttepe Yayınları.
Leymann, H. (1990). Mobbing and psychological terror at workplaces. Violence and Victims, 5(1), 119-126.
Leymann, H. (1996). The content and development of mobbing at work. European Journal Of Work and Organizational Psychology, 5(2), 165-184.
Lutgen-Sandvik, P., Namie, G., & Namie, R. (2009). Workplace bullying: Causes, consequences and corrections. In: P. Lutgen-Sandvik, and B. Sypher, Destructive Organizational Communication: Processes, Consequences, and Constructive Ways Of Organizing (42), New York: Routledge Press.
Özer, E. (2016). İnsan kaynakları yönetiminde şirket yöneticilerinin çalışanlarına uyguladığı mobbingin çalışanlar üzerindeki etkileri ve bu etkilerin giderilmesi. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi.
Richards, H., & Freeman, S. (2012). Bullying in the Workplace: An occupational hazard. Leads Press.
Schat, A., Frone, M., & Kelloway, E. (2006). Prevalence of workplace aggression in the US Workforce: Findings from a national study. In: E. Kelloway, J. Barling, and J. J. Hurrell, Handbook of Workplace Violence (47-90), California, Thousand Oasks: Sage Publication.
Şahin Çelebi, F. (2019). Çalışma ortamındaki mobbinge yönelik algıların örgütsel sinizm üzerindeki etkisi: Finans sektöründe çalışanlara yönelik bir uygulama. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
Tehrani, N. (2003). Counselling and rehabilitating employees ınvolved with bullying. In: S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf, & C. Cooper, Bullying and Emotional Abuse In The Workplace: International Perspectives In Research a nd Practice (270-284), London: Taylor and Francis.
Tınaz, P. (2006). Mobbing: İşyerinde psikolojik taciz. Çalışma ve Toplum Dergisi, 10, 11-22.
Tınaz, P. (2011). İşyerinde psikolojik taciz (Mobbing) (3. b.). İstanbul: Beta Basım Yayım.
Tınaz, P. (2013). Çalışma yaşamından örnek olaylar (3. b.). İstanbul: Beta Yayınları.
Tınaz, P., Ergin, H. ve Bayram, F. (2008). Çalışma psikolojisi ve hukuki boyutlarıyla işyerinde psikolojik taciz (Mobbing). İstanbul: Beta Basım Yayım.
Tutar, H. (2004). İş Yerinde Psikolojik Şiddet (3. b.). Ankara: Platin Yayınları.
Türkeli, H. (2015). Mobbing ve mobbingin örgütsel bağlılığa etkisi. İstanbul: Beykent Üniversitesi.
Uluğ, F. ve Beydoğan, B. (2009). Kamu örgütlerinde psikolojik taciz. Amme İdaresi Dergisi, 42(1), 55-86.
Vandekerckhove, W., & Commers, M.S. (2003). Downward workplace mobbing: A sign of the times? Journal of Business Ethics, 45, 41-50.
Vanderkerckhove, W. (2006). Whistleblowing and organizational social responsibility: A global. Ashgate Publishing Ltd.
Yıldız, A., Kaya, M. ve Bilir, N. (2011). İşyerinde Şiddet. Ankara: Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu. https://www.turkis.org.tr/zoukhtycmt20-pdf/
Zapf, D. (1999). Organisational, Work Group Related and Personal Causes of Mobbing/Bullying at Work. International Journal of Manpower, 20(1/2), 70-85.
Zapf, D., & Einarsen, S. (2011). Individual antecedents of bullying: Victims and perpetrators. In: S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf, and C. Cooper, Bullying and Harassment in the Workplace: Developments in Theory, Research, and Practice (177-200), New York: CRC Press.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.