ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME TEKNİĞİNİN KURAMSAL ÇERÇEVEDE İNCELENMESİ
Özet Görüntüleme: 757
/ 
PDF İndirme: 487
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7814507Anahtar Kelimeler:
Altı şapka, düşünme tekniği, kuramsal çerçeveÖzet
Yapılan araştırmada alt şapka düşünme tekniğinin kuramsal çerçevede açıklanması amaçlanmıştır. Bu kapsamda alt şapka düşünme tekniği ile ilgili çalışmalar incelenerek kuramsal çervede sonuçlar elde edilmiştir. Altı şapkalı düşünme tekniği birden çok amaca hizmet etmektedir. Bunlardan birincisi kişilerin duygularından bağımsız bir şekilde davranış göstermesidir. Böylece kişinin üst bilincinin kontrolünde bireyin kendisini savunmasına yardımcı davranışlar sergilemesine yardımcı olur. Altı şapkalı düşünme tekniği ile birlikte birey yaşadığı sosyal ortamda kabul edilen davranışlar sergiler. Yine bu teknikle birlikte farklı rollere girebilir ve bu rollere uyum sağlayabilir. Altı şapkalı düşünme tekniğinin diğer bir avantajı da bir sorunla karşılaşıldığında sorunu duygulardan bağımsız bir şekilde altı farklı boyutta incelemeyi sağlamasıdır. Altı şapkalı düşünme tekniğinin “Kolayca uygulanabildiği için kişilere öğretilmesi kolaydır.”, “Farklı düşüncelerin birbirinden ayırt edilmesini sağlar.”, “Düşünürlerin tek tip düşünmesinin önüne geçerek çok yönlü düşünmelerine olanak verir.”, “Düşünürken egonun önde olmasını engeller, yaratıcı düşünmeye kılavuzluk eder.”, “Tarafların yapıcı keşiflerde bulunması için işbirliği sağlar ve tartışmaların kısırlaşmasını önler.” ve “Karar vermeyi kolaylaştırır.” gibi çeşitli avantajları bulunmaktadır. Altı şapkalı düşünme tekniğinin “Kalabalık sınıflarda uygulanması karışıklığa neden olabilir ve bu yüzden öğrenme hızı düşebilir.”, “Renklerin temsil ettiği rolleri benimsemek zor olabilir.” ve “Öğretmenin iyi bir rehber olması gerekmektedir.” gibi çeşitli dezavantajları bulunmaktadır.
Referanslar
Arıci, F. (2016). Altı şapkalı düşünme teknı̇ğı̇nin 7. sınıf öğrencı̇lerı̇nı̇n akademı̇k başarılarına etkı̇sı̇. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Arslan, M., Aşılıoğlu, B., Savaş, B., Şahin, Ç., Aydoğan, İ. ve Genç, S. Z. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Anı yayıncılık.
Ayaz Can, H. (2005). Altı şapkalı düşünme tekniğinin ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersindeki akademik başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Ayaz Can, H. ve Semerci, N. (2007). Altı şapkalı düşünme tekniğinin ilköğretim sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Eğitim ve Bilim, 32(145), 39-52.
Aybek, B. (2006). Konu beceri temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğitimi ve düzeyine etkisi. Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Aydın, Ş. (2012). Benzeşim ve animasyon Kullanılan web tabanlı öğretimin dokuzuncu sınıf öğrencilerinin “Elektrik ve Manyetizma” ünitesindeki başarılarına etkisi. Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Bezir, Ç. ve Baran, B. (2014). Second life ortamında altı şapka düşünme tekniğinin dil öğretimi sürecine katkısı. Eğitim ve Bilim, 39(171), 392-406.
Bilen, M. (2010). Eğitimde ilke ve yöntemler. Ankara: Betik Kitap Yayın Dağıtım.
Bono, E. (2009). Altı şapkalı düşünme tekniği. (Çev. Ercan Tuzcular). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Can, A. H. ve Semerci, N. (2010). Altı şapkalı düşünme tekniğinin ilköğretim sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi 32(145), 39-52.
Can, H. A. (2005). Altı şapkalı düşünme tekniğinin 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Carl III, W. J. (1996). Six thinking hats: Argumentativeness and response to thinking model. Paper presented at the Anual Meting of the Southern States Comunication Asociation (Memphis, TN, March 27-31,196).
Coşkuner, S. (1994). Renkler ve kişiliğiniz. İstanbul: Site Ofset.
Çakmak, N. (2015). Örnek olay ve altı şapkalı düşünme etkinliklerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerilerine etkisinin incelemesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Giresun Üniversitesi, Giresun.
Epçaçan, C., Ulaş, H., Orhan, S., Epçaçan, C. ve Gedik, M. (2012). Altı şapka düşünme tekniğinin ı̇lköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Journal of Academic Studies, 14(55), 105-120.
Erciyeş, G. (2012). Öğretim yöntem ve teknikleri. Ş. Tan (Ed.). Öğretim ilke ve yöntemleri. (ss. 253-359). Ankara: Pegem Akademi.
Erginer, E. (2000). Öğretimi planlama uygulama ve değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
Gander, M. J., & Gardiner H.W. (1993). Çocuk ve ergen gelişimi. (Çevirenler: Ali Dönmez, Nilgün Çelen ve Bekir Onur). Ankara: İmge Kitapevi.
Gelen, İ., Dolapçıoğlu, S. ve Keskin, A. (2008). Düşünme şapkalarının Türkçe dersinde okuduğunu anlamaya etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 179, 39-50.
Gözütok, F. (2006). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
Gregory, S., & Masters, Y. (2010). Six hats in Second Life: Enhancing preservice teacher learning in a virtual world. Paper presented at the International Conference on Teaching and Learning with Technology, Singapore.
Güneş, P. (2012). Öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirme. Türklük Bilimi Araştırmaları, 32, 127-146.
Karadağ, M., Sarıtaş, E. ve Erginer, E. (2009). Using the six thinking hats’ model of learning in a surgical nursing class: sharing the experience and student opinions. Australian Journal of Advanced Nursing, 26(3), 59-69.
Kaya, M. F. (2013). Coğrafya derslerinde sürdürülebilir kalkınmaya yönelik konuların öğretiminde altı şapkalı düşünme tekniğinin öğrenci başarısına etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 1125-1139.
Koray, Ö. (2004). Yaratıcı düşünme tekniklerinden altı düşünme şapkası ve nitelik sıralama tekniklerinin fen derslerinde uygulanmasına yönelik öğrenci görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
Labelle, S. (1996). Six Thinking Hats. members.optusnet.com.au/Charles75/Creative/Techniques/sixhats.htm-6k, 10.12.2020.
McAleer, F.F. (2007). A thinking strategy for tomorrow’s gifted leaders: six thinking hats. Giuted Eduction Press Quarterly, 21(2), 10-13.
Nichols, S. (2006). From boardroom to classroom: tracing a globalised discourse an thinking through internet texts and teaching practice. Travel Notes From the New Literacy Studies: Instances of Practice. (Editor: Kate Pahl). Clevedon. GBR: Multilingual Matters Limited. http://site.ebrary.com
Orhan, S. (2010). Altı şapkalı düşünme tekniğinin ı̇lköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerini geliştirmeye etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Orhan, S., Kırbaş, A. ve Topal, Y. (2012). Görsellerle desteklenmiş altı şapka düşünme tekniğinin öğrencilerin konuşma becerilerini geliştirmesine etkisi. Electronic Turkish Studies, 7(3), 1893-1909.
Özden, Y. (1997). Öğrenme ve öğretme. Ankara: Önder matbaacılık.
Park, S., & Seung, E. (2008). Creativity in the science classroom. The Science Teacher, 75(6), 45-48.
Paterson, A. (2006). Dr Edward de Bono’s six thinking hats and numeracy. Australian Primary Mathematics Classroom, 11(3), 11-15.
Schellens, T., Van Keer, H., De Wever, B., & Valcke, M. (2009). Tagging thinking types in asynchronous discussion groups: Effects on critical thinking. Interactive Learning Environments, 17(1), 7794.
Semerci, Ç. (2003). Kuramdan uygulamaya öğretimde planlama ve değerlendirme ders notu.
Sönmez, V. ve Doğanay, A. (2010). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Şenşekerci, E. ve Bilgin, A. (2008). Eleştirel düşünme ve öğretimi. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(14), 15-43.
Tamura, Y., & Furukawa, S. (2007). CSCL environment for “six thinking hats” discussion. Paper presented at the Knowledge Based Intelligent Information and Engineering Systems.
Tan, Ş. (2006). Öğretimi planlama ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
Taşpınar, M. (2005). Kuramdan uygulamaya öğretim yöntemleri. Elazığ: Data Yayınları.
Yavuz, K. E. (2005). Aktif öğrenme yöntemleri. Ankara: Ceceli Yayınları.
http:// www.aptt.6 hats.htm, 11.01.2023.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
