1960 YILINDAN GÜNÜMÜZE TEKSTİL/LİF SANATINDA FORM VE KAVRAM OLARAK GİYSİ

Özet

Tekstil, bedenin sınırlarıyla estetik, görsel ve kavramsal dilini oluşturarak giysi formunu yapılandırmaktadır. Giysi formu, tarih boyunca sanatta, modada sanatçı ve tasarımcıların estetik, kavramsal, kültürel anlamda kendilerini ifade edebildikleri araçlardan biri olmuştur. 1960’lı yıllardan günümüze sanata ait çeşitli yönelişler çerçevesinde ortaya koyulan giysi formları tekstilin dolayısıyla giysinin çağdaş sanatta edindiği konumu vurgulamaktadır. Bedenden soyutlanarak ortaya koyulan giysi formları, giysinin geleneksel rolünden ayrılışını, kavramsal boyutunun ortaya çıkışını temsil etmektedir. 20. yüzyılın ikinci yarısından sonra görülen sanat akımları ve toplumsal gelişmeler tekstilin sanat nesnesine dönüşümünü ve bu sanatın biçimsel değişimini beraberinde getirmiştir. Bu çerçevede günümüzde plastik olanakları ile sanatsal bir ifade aracı olan tekstilin giysi formu üzerinden temsil edilişi, çağdaş tekstil/lif sanatında üç boyutlu formlara geçişi ifade etmektedir. 1960 yıllarından itibaren tekstil ve lif sanatçıları giysi sanatı, lif sanatı ve giyilebilir sanat alanında kavramsal yapıtlar ortaya koymuşlardır. Çalışma 1960 yıllarından günümüze tekstil/lif sanatında giysi formu üzerinden ortaya koyulan eserlere dikkat çekerek çağdaş sanat disiplinlerinde meydana gelen değişimlere paralel olarak giysinin form ve kavram olarak yeni bir biçimde algılandığı, yorumlandığı yaklaşımları irdelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç çerçevesinde, plastik olanakları ile sanatsal bir ifade aracı olan tekstilin giysi formu üzerinden temsil ettiği kavramlar, tekstil malzeme ve tekniklerinin yanı sıra, lif sanatında farklı materyal ve tekniklerle üretilen giysi formunda eserler incelenmiştir. Konunun çerçevesini oluşturmak amacıyla sanat tarihinde oluşan gelişmeler kronolojik sırayla aktarılmıştır. Bu kapsamda ortaya koyulan araştırmada, giysiyi form ve kavram olarak değerlendiren sanatçıların yapıtları hakkında literatür taraması yapılmış, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan eser analizine başvurularak bulgular yorumlanmıştır.