TÜRKİYE’DE KAMU YÖNETİMİNDE E-DEVLET HİZMETLERİ: SAĞLIK BAKANLIĞI MHRS SİSTEMİNE İLİŞKİN KULLANICI GÖRÜŞLERİ

E-GOVERNMENT SERVICES IN PUBLIC ADMINISTRATION IN TÜRKİYE: USER OPINIONS ON THE MINISTRY OF HEALTH MHRS SYSTEM


Özet Görüntüleme: 8 / PDF İndirme: 1

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.18084720

Anahtar Kelimeler:

Dijitalleşme, Sağlık, E-Devlet, Kamu Yönetimi, MHRS

Özet

Bu araştırma, kamu yönetimi ilkeleri bağlamında MHRS kullanıcı deneyimlerini değerlendirmeyi ve sistemin güçlü ve zayıf yönlerini belirlemeyi amaçlamıştır. Niteliksel araştırma yöntemiyle yürütülen araştırmada, katılımcıların görüşleri bir görüşme formu yardımıyla alınmıştır. On beş katılımcıyla yapılan görüşmeler sonucunda beş ana tema belirlenmiştir: sistem kullanımı ve erişilebilirlik, hizmet kalitesi ve kullanıcı deneyimi, dijital dönüşüm ve kamu hizmeti algısı, kapsayıcılık ve dijital eşitsizlikler, güvenlik ve gelecek beklentileri. Bulgular, MHRS'nin kamu sağlık hizmetlerine erişimde önemli bir dönüşüm sağladığını ancak teknik, sosyal ve yönetimsel zorluklar da getirdiğini ortaya koymuştur. Vekil kullanımının yaygın olduğu, dijital okuryazarlık seviyelerine göre farklı deneyimler yaşandığı ve sistem yoğunluğundan kaynaklanan teknik aksaklıkların kullanıcı memnuniyetini olumsuz etkilediği belirlenmiştir. Sistem zaman yönetimi açısından avantajlar sunsa da, çalışma saatleri dışında randevu bulmanın zorluğu önemli bir sorun olarak görülmüştür. Yaşlı bireylerin ve düşük dijital okuryazarlık seviyesine sahip kullanıcıların sistemi kullanmada ciddi zorluklar yaşadığı ve engelli bireyler için erişilebilirlik özelliklerinin yetersiz olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonuçlarına paralel olarak, sistem altyapı kapasitesinin artırılması, esnek randevu saatlerinin oluşturulması, dijital eşitsizlikleri azaltmaya yönelik politikaların geliştirilmesi, veri güvenliği konusunda şeffaf iletişim stratejilerinin uygulanması, personel eğitim programlarının düzenlenmesi, kullanıcı arayüzünün iyileştirilmesi ve vatandaşların dijital okuryazarlık becerilerinin geliştirilmesi önerilmiştir.

Referanslar

Ahlan, A. R., & Ahmad, B. I. (2015). User acceptance of health information technology (HIT) in developing countries: A conceptual model. Procedia Technology, 16, 336-343.

Akbolat, M., & Işık, O. (2010). Bilgi teknolojileri ve hastane bilgi sistemleri kullanımı: Sağlık çalışanları üzerine bir araştırma. ResearchGate, 365-389.

Akcagündüz, E. (2013). Türkiye’de e Devlet sistemine farklı bir bakış: e Devlet ve tasarruf ilişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(2), 127-140.

Aksu, M. Ç., Ateş, Y., Yaman, H., & Karaman, E. (2018). Merkezi hekim randevu sistemi için öneriler. 5th International Management Information Systems Conference, 89-98. Ankara, Türkiye: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.

Akyüz, M., Omaç, M., Taşlıyan, M., & Murat, E. (2010). Sağlık hizmetlerinde hasta ve çalışan memnuniyet değerlendirilmesi: Malatya Devlet Hastanesinde bir alan çalışması. 11. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı, 1, 389-399.

Alagöz, M. A. (2013). Kamu hastanelerinde kuyruk, randevu sistemleri: Merkezi hastane randevu sistemi (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Beykent Üniversitesi). İstanbul Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. ss. 114-123.

Alshibly, H. H. (2014). Evaluating e-HRM success: A validation of the information systems success model. International Journal of Human Resource Studies, 4(3), 107-124.

Arslan, F. (2011). Hastaneye muayene için gelen hastaların bekleme süreleri ile ilgili kuyruk modelleri ve analitik bir uygulama (Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. ss. 78-89.

Aydın, T., Aydın, A. Ş., Köksal, Ö., Özdemir, F., Kulaç, S., & Bulut, M. (2010). Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisine başvuran hastaların özelliklerinin ve acil servis çalışmalarının değerlendirilmesi. Akademik Acil Tıp Dergisi, 163-168.

Baştan, S., & Gökbunar, R. (2004). Kamu hizmetlerinin sunumunda e Devletle ilgili yeni gelişmeler: Tümleşik e Devlet sistemlerine doğru. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 71-89.

Bélanger, F., & Carter, L. (2008). Trust and risk in e-government adoption. The Journal of Strategic Information Systems, 17(2), 165-176.

Bradburn, N. M., Rips, L. J., & Shevell, S. K. (1987). Answering autobiographical questions: The impact of memory and inference on surveys. Science, 236(4798), 157-161.

Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.

Chircu, A. M. (2008). E-government evaluation: Towards a multidimensional framework. Electronic Government, An International Journal, 5(4), 345-363.

Demirel, D. (2006). E Devlet ve dünya örnekleri. Sayıştay Dergisi, 61, 83-118.

Denhardt, J. V., & Denhardt, R. B. (2007). The new public service: Serving, not steering. M.E. Sharpe.

Elibol, M. Ç. (2008). E hastane sistemlerinin incelenmesi ve JAVA teknolojileri ile e hastane uygulaması geliştirilmesi (Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi). Başkent Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 112-124.

Elo, S., & Kyngäs, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing, 62(1), 107-115. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2007.04569.x

Güleş, H. K., & Özata, M. (2005). Sağlık bilişim sistemleri (1. basım). Nobel Yayıncılık, 78-89.

Hargittai, E. (2010). Digital na(t)ives? Variation in internet skills and uses among members of the “net generation”. Sociological Inquiry, 80(1), 92-113.

İldan, M. (2021). Sağlık Bakanlığı Kamu Hastaneler Genel Müdürlüğü [Rapor]. Sağlık Bakanlığı, 64-72.

Kartal, Y. E. (2015). Diş tedavi hizmetlerinde kullanılan Merkezi Hekim Randevu Sisteminin diş hekimlerince değerlendirilmesine ilişkin bir çalışma (Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 99-108.

Kavuncubaşı, Ş., & Yıldırım, S. (2018). Hastane ve sağlık kurumları yönetimi. Ankara: Siyasal Kitabevi, 56-63.

Kıraç, R. (2019). Hastane randevu sistemlerinin hastalar açısından değerlendirilmesi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 189-195.

Klievink, B., Romijn, B. J., Cunningham, S., & de Bruijn, H. (2017). Big data in the public sector: Uncertainties and readiness. Information Systems Frontiers, 19(2), 267-283.

Koç, Ş. (2020). Dördüncü sanayi devriminin dünyaya ve Türkiye’ye ekonomik yansımaları (Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 74-83.

Kurşun, A., & Kaygısız, E. G. (2018). Merkezi hekim randevu sistemi uygulamalarına yönelik memnuniyet ve erişilebilirlik düzeyinin belirlenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1-10.

Lean, O. K., Zailani, S., Ramayah, T., & Fernando, Y. (2009). Factors influencing intention to use e-government services among citizens in Malaysia. International Journal of Information Management, 29(6), 458-475.

Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). SAGE Publications.

Mutluay, E., & Özdemir, L. (2014). Sağlık bilişim sistemleri kapsamında hemşirelik bilişiminin kullanımı. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 22(3), 23-32.

Niehaves, B., & Plattfaut, R. (2014). Internet adoption by the elderly: Employing IS technology acceptance theories for understanding the age-related digital divide. European Journal of Information Systems, 23(6), 708-726.

Nielsen, J. (2012). Usability 101: Introduction to usability. Nielsen Norman Group.

Oyman, F. (2019). Merkezi hekim randevu sistemi (MHRS) ve devam eden muayene çalışma cetvelleri (DEMC)’nin romatoloji polikliniğinde hasta devamsızlığına etkisi (Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi), 142-149.

Öztaş, D. (2016). Bir eğitim ve araştırma hastanesinde merkezi hekim randevu sistemini kullanan hastaların memnuniyet düzeylerinin ölçülmesi. Ankara Medical Journal, 16(3), 293-302.

Patton, M. Q. (2014). Qualitative research & evaluation methods (4th ed.). SAGE Publications.

Polat, E., & Özer, K. (2024). Merkezi hekim randevu sisteminde hasta memnuniyeti araştırması: Güneydoğu Anadolu’da bir kamu hastanesi. SCAR, 3(1), 199-212.

Reddick, C. G., & Turner, M. (2012). Channel choice and public service delivery in Canada: Comparing e-government to traditional service delivery. Government Information Quarterly, 29(1), 1-11.

Seferoğlu, S., Çelen, F. K., & Çelik, A. (2011). Türkiye’de e Devlet uygulamalarında e öğrenmenin yeri. In Türkiye’de e öğrenme: Gelişmeler ve uygulamalar (ss. 281-308). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.

Shareef, M. A., Kumar, V., Kumar, U., & Dwivedi, Y. K. (2011). e-Government adoption model (GAM): Differing service maturity levels. Government Information Quarterly, 28(1), 17-35.

Sobacı, M. Z., & Yıldız, M. (2012). E Devlet: Kamu yönetimi ve teknoloji ilişkisinde güncel gelişmeler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 163-172.

Şahin, A. (2008). Türk kamu yönetiminde yapısal dönüşüm ve e Devlet. Konya: Çizgi Kitabevi, 85-96.

Şahin, Ş. (2013). Merkezi hastane randevu sistemi uygulamasının etkinlik, farkındalığının, hasta bekleme süresine ve memnuniyetine etkisinin ağız ve diş sağlığı merkezinde değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi). Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. ss. 112-119.

T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. (2012). MHRS sunumu. MHRS Koordinatörlüğü. ss. 78-89.

Van Dijk, J. A. G. M. (2006). Digital divide research, achievements and shortcomings. Poetics, 34(4-5), 221-235.

West, D. M. (2004). E-government and the transformation of service delivery and citizen attitudes. Public Administration Review, 64(1), 15-27.

Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Seçkin Yayıncılık.

Yıldızbaşı, E., (2016). Bir eğitim ve araştırma hastanesinde merkezi hekim randevu sistemini kullanan hastaların memnuniyet düzeylerinin ölçülmesi. Ankara Medical Journal, 16(3), 293-302.

Yılmazer, M. (2017). Türkiye’de yeni kamu yönetimi anlayışı kapsamında e Devlet ve e demokrasi uygulamaları. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 2(8), 54-61.

Yin, R. K. (2018). Case study research and applications: Design and methods (6th ed.). SAGE Publications.

Yücel, İ. H. (2006). Türkiye’de bilim, teknoloji politikaları ve iktisadi gelişmenin yönü. Ankara: DPT Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, ss. 102-116.

Yücetürk, E. (2002). Türk kamu yönetiminde e Devlet uygulamaları ve tabana yayılabilme yeteneği bakımından bir değerlendirme: Bolu örneği. 1. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, İzmit, 112-123.

Zhao, Y., Ni, Q., & Zhou, R. (2017). What factors influence the mobile health service adoption? A meta-analysis and the moderating role of age. International Journal of Information Management, 43, 342-350.

İndir

Yayınlanmış

2025-12-29

Nasıl Atıf Yapılır

DURSUN, M., & EROĞLU, H. T. (2025). TÜRKİYE’DE KAMU YÖNETİMİNDE E-DEVLET HİZMETLERİ: SAĞLIK BAKANLIĞI MHRS SİSTEMİNE İLİŞKİN KULLANICI GÖRÜŞLERİ: E-GOVERNMENT SERVICES IN PUBLIC ADMINISTRATION IN TÜRKİYE: USER OPINIONS ON THE MINISTRY OF HEALTH MHRS SYSTEM. Socrates Journal of Interdisciplinary Social Researches, 11(60), 164–190. https://doi.org/10.5281/zenodo.18084720