SOSYAL MEDYANIN TÜRKİYE'DEKİ SAĞLIK İLETİŞİMİ UYGULAMALARINA ETKİSİ: 2015-2025 ARASI LİSANSÜSTÜ TEZLERİN SİSTEMATİK DERLEMESİ
THE IMPACT OF SOCIAL MEDIA ON HEALTH COMMUNICATION PRACTICES IN TURKIYE: A SYSTEMATIC REVİEW OF POSTGRADUATE THESES BETWEEN 2015 AND 2025
Özet Görüntüleme: 4
/ 
PDF İndirme: 1
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.16969904Anahtar Kelimeler:
Sosyal medya, sağlık iletişimi, dijital sağlık, halk sağlığı, sistematik derleme, lisansüstü tezlerÖzet
Bu araştırma, 2015-2025 yılları arasında Türkiye’de sosyal medyanın sağlık iletişimi uygulamalarına etkisini konu alan lisansüstü tezlerin sistematik bir biçimde incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, Türkiye Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi veri tabanında yer alan tezler oluşturmaktadır. Çalışmada, “sosyal medya”, “sağlık iletişimi”, “dijital iletişim”, “sağlık kampanyası”, “kamu spotu”, “halk sağlığı” ve benzeri anahtar kelimeler kullanılarak tarama yapılmıştır. Belirlenen dâhil edilme ve dışlanma kriterleri doğrultusunda ulaşılan 79 tez incelenmiş, kriterlere uygun bulunan 10 tez sistematik derleme kapsamına alınmıştır. İncelenen tezlerde sosyal medyanın sağlık iletişimi bağlamında; bilgi yayma, toplumda farkındalık oluşturma, kriz anlarında kamuoyunu bilgilendirme ve bireylerin sağlık davranışlarını etkileme gibi çeşitli yönlerden ele alındığı görülmüştür. Bu kapsamda, sosyal medya ve sağlık iletişimi ilişkisine odaklanan tezlerin alana önemli katkılar sunduğu; özellikle farklı iletişim stratejilerinin ve sağlık temalarının çeşitli açılardan değerlendirildiği dikkat çekmiştir. Ancak mevcut çalışmaların içerik ve yöntem açısından daha da çeşitlendirilmesinin, alan yazına derinlik kazandıracağı ve sağlık iletişimi alanında sistematik yaklaşımları güçlendireceği düşünülmektedir.
Referanslar
Antheunis, M. L., Tates, K., & Nieboer, T. E. (2013). Patients’ and health professionals’ use of social media in health care: Motives, barriers and expectations. Patient Education and Counseling, 92(3), 426-431. https://doi.org/10.1016/j.pec.2013.06.020
Ardahan, M., & Özsoy, S. (2015). Türkiye’de hemşirelik araştırmalarındaki eğilimler: Yüksek lisans ve doktora tezleri üzerine bir çalışma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(4), 516-534.
Capurro, D., Cole, K., Echavarria, M. I., Joe, J., Neogi, T., & Turner, A. M. (2014). The use of social networking sites for public health practice and research: A systematic review. Journal of Medical Internet Research, 16(3), e79. https://doi.org/10.2196/jmir.2679, 1-14
Denecke, K., & Nejdl, W. (2009). How valuable is medical social media data? Content analysis of the medical web. Information Sciences, 179(12), 1870-1880. https://doi.org/10.1016/j.ins.2009.01.025
Doğanyiğit, S. Ö. (2021). Sağlık iletişiminde Web 2.0 ve çevrimiçi sosyal destek: Facebook’ta kullanımlar doyumlar yaklaşımı bağlamında kanser hastaları grubu üzerine bir araştırma [Doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
Elbüken, N. B. (2022). Strategic health communication during COVID-19 outbreak in Turkey: Social media use of Turkish Ministry of Health [Yüksek lisans tezi,]. Yaşar Üniversitesi.
Erarslan, S. O. (2016). Stratejik pazarlama kararlarında sosyal medya uygulamalarının etkisi: Sağlık sektöründe bir araştırma [Doktora tezi]. Okan Üniversitesi.
Erdoğan, B. S. (2021). Use of social media in health communication: The Twitter use of the Turkish Ministry of Health during the pandemic [Yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
Gönüllü, K. K. (2019). Sağlık iletişiminde sosyal medya kullanımı ve sağlık kurumu örneklerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi.
Işık, T. (2019). Sağlık iletişiminde dijital iletişim kanallarının kullanımı: Sektör aktörlerinin sosyal medya hesaplarının incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
Korkmaz, İ. (2025). Sağlık iletişimi perspektifinden sosyal medya içeriklerinin tutumları etkileme potansiyeli: Aşı karşıtlığı örneklemi [Doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi.
Koşar, Ö. (2022). Evaluation of strategic health communication in the COVID-19 era: A study on Twitter usage of health institutions in Turkey [Yüksek lisans tezi]. Yaşar Üniversitesi.
Öztürk, C. (2020). Sağlığın geliştirilmesinde sağlık iletişiminin ve sosyal medya kanallarının rolü [Yüksek lisans tezi]. Medipol Üniversitesi.
Parrott, R. (2004). Emphasizing communication in health communication. Journal of Communication, 54(4), 751-787. https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.2004.tb02653.x
Satılmış, N. (2022). Sağlık iletişiminde kriz yönetimi: Pandemi döneminde özel hastanelerin sosyal medya kullanım pratikleri [Yüksek lisans tezi, 60 s., Anadolu Üniversitesi].
Schiavo, R. (2007). Health communication: From theory to practice. Jossey-Bass.
Şener, E., & Samur, M. (2013). Sağlığı geliştirici bir unsur olarak sosyal medya: Facebook’da sağlık. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2), 1-15.
Tabak, R. S. (2003). Sağlık iletişim (2. baskı). Literatur Yayınları.
Temel, K., & Akıncı, F. (2016). Sağlık hizmetleri pazarlamasında reklam ve sosyal medyanın rolü. Hastane Öncesi Dergisi, 1(2), 27-37.
Tengilimoğlu, E., Parıltı, N., & Yar, C. E. (2015). Hastane ve hekim seçiminde sosyal medyanın kullanım düzeyi: Ankara ili örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 76-96.
Vural, A., Beril, Z., & Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine yönelik bir araştırma. Journal of Yaşar University, 20(5), 3348-3382.
Yılmaz, M. (2021). Sağlık iletişiminde uygulanan dijital pazarlama stratejileri: Nadir hastalıklar üzerine bir inceleme [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Ticaret Üniversitesi.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Researches
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
