BAĞLAMA’DA ŞELPE TEKNİĞİ İLE KLASİK BATI MÜZİĞİ ESERLERİ YORUMLAMA TÜRK MARŞI (RONDO ALLA TURCA) ÖRNEĞİ

INTERPRETATION OF CLASSICAL WESTERN MUSIC PIECES WITH ŞELPE TECHNIQUE IN BAĞLAMA: THE EXAMPLE OF TURKISH MARCH (RONDO ALLA TURCA)

Özet

Müzik dünyasında klasik batı müziği eserlerinin solo çalgı icrası; piyano, keman, yan flüt gibi Tampere sisteme uygun batı müziği çalgıları ile yapıldığı bilinmektedir. Geleneksel ve etnik çalgıların, bu müzik türünde kullanımı nadir olarak görülmektedir. Bu çalışmada, Türk halk müziği geleneğiyle özdeşleşmiş olan bağlama çalgısının; tonal özellikleri, teknik kapasitesi ve geleneksel kullanım biçimleri dikkate alınarak,  klasik batı müziği repertuvarında yeni bir yorum biçimi sunma potansiyeli amaçlanmıştır. Araştırmada örneklem olarak, Wolfgang Amadeus Mozart’ın Osmanlı’nın Mehter marşının ritimlerinden esinlenerek bestelediği 11 numaralı La majör piyano sonatının (K. 311) 3. bölümü “Rondo alla turca” (Türk usulü rondo) günümüzde bilinen adıyla Türk Marşı eseri kullanılmıştır. Klasik batı müziği eserlerinin bağlama gibi geleneksel çalgılara uyarlanması; kültürler arası etkileşimi desteklemesi ve müzikal dilde yeni anlatım biçimlerine olanak tanıması açısından önem arz etmektedir. Araştırmada betimsel yöntemin tarama (survey) modelinden yararlanılmıştır. Bu yöntemler ile elde edilen veriler, analiz edilerek TAB (Tablatur) nota okuma şeklinde bağlamaya şelpe tekniği ile uyarlanmıştır. Bu araştırmanın sonucunda bağlama repertuvarına sonat formunda bestelenmiş bir eserden bir bölüm kazandırılmıştır. Ayrıca bu süreçte uygulanan yöntemin, klasik batı müziği eserlerinden bağlama gibi geleneksel çalgılara yapılacak olan uyarlama çalışmalarına yol gösterici olacağı düşünülmektedir.