JEAN GENET’ İN BALKON OYUNUNDA ÜSTKURMACA UNSURLARI

ELEMENTS OF METAFICTION IN JEAN GENET'S BALCONY PLAY

Özet

Üstkurmaca (metafiction) ve dramatik üstkurmacanın temel amacı (metadram) kurmaca ile gerçeklik arasında sorular üretmektir. Bu yüzden özbilinçle ve sistematik bir biçimde kendi yapıntı niteliğine dikkat çeker. Modern sonrası yazım stratejisi olarak kabul edilse de dramatik üstkurmaca kullanımı Antik Yunan oyunlarına kadar uzanan bir geçmişe sahiptir. Dramatik üstkurmacanın en bilinen yöntemi “oyun içinde oyun” ve “rol içinde rol”dür. Jean Genet, Balkon oyununda gerçekle oyun/düş arasında çizgiyi bu sayede bulanıklaştırır. Bir genelev düşlerin gerçekleştiği “illüzyon sarayı”na döner Mekan, iktidarın kurumsallaşmış yapıları içinde kendini oyun/düş ile yeniden var eden müşterilerin gerçekliği ötelemeleri için olanak sağlar. Yazar burada “oyun içinde oyunu” rol kişilerinin zihinlerine göstermek amacıyla kullanır. Bir yandan şimdiki zaman kırılır ve “oyun/düş” tüm gerçekliği kaplar. Diğer yandan rol kişileri kendi kimliklerini unutarak düşler içinde yeni kimliklerini inşa ederler. “Rol içinde rol” ve “oyun içinde oyun” “gerçek dünya” ve “gerçek kimliklerin” rol ve oyun içinde kaybolmalarını bir bütünlüklü yapı  içinde sunar ve oyunun kendi kurmacasını sürekli olarak hatırlatır.