ÖZEL YETENEKLİ BİREYLERİN TANILANMASINDA ÇOKLU ZEKÂ KURAMI VE EKOLOJİK SİSTEMLER TEORİSİ’NİN ROLÜ
THE ROLE OF MULTIPLE INTELLIGENCES THEORY AND ECOLOGICAL SYSTEMS THEORY IN IDENTIFYING SPECIALLY TALENTED INDIVIDUALS
Özet Görüntüleme: 53
/ 
PDF İndirme: 37
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14230535Anahtar Kelimeler:
Özel Yetenek, Tanılama, Çoklu Zekâ Kuramı, Ekolojik Sistemler Teorisi, Üstün Zekâ ve Üstün YetenekÖzet
Özel yetenekli bireyler; ülkeyi ve dünyayı geliştiren, onlara değer katan, buluşlar bulan, eserler üreten, toplumun yegâne parçasıdır. Bu anlamda özel yetenekli bireylerin keşfedilerek onlara hak ettikleri özel eğitim imkânının sunulması gerekmektedir. Gardner’ın Çoklu Zekâ Kuramı çalışmasında belirttiği zekâ türleri, topluma alternatif bakış açısı sunarak üstün zekâlı ve yetenekli bireylerin fark edilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Ayrıca bireylerin durumlarını daha sağlıklı bir şekilde ortaya koymak için çevresel faktörlerin ve bireylerin içinde bulundukları dönemin bireylere etkisinin göz ardı edilmemesi gerektiği düşünülmektedir. Bu sebeple çalışmaya Urie Bronfenbrenner’in ortaya koyduğu Ekolojik Sistemler Teorisi dâhil edilmiştir. Bireyi daha yakından analiz ederken, Ekolojik Sistemler Teorisi’nde yer alan gelişim basamakları temel alınmaktadır. Sonuç olarak, özel yetenekli bireylerin tanılanmasında Çoklu Zekâ Kuramı ve Ekolojik Sistemler Teorisi’ne başvurulması, bireyin daha yakından analiz edilmesi açısından alternatif bir seçenektir.
Referanslar
Altan, M. Z. (2012). Eğitim, çoklu zekâ kuramı ve çoklu zekâ kuramında onuncu boyut: Ahlaki zekâ. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 137-144
Ataman, A. (Ed.). (2009). Özel Gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. (7.Baskı) Ankara: Gündüz
Çitil, M. (2016). Üstün yetenekli öğrencilere sunulan olumlu davranışsal destek temelli problem davranışları önleyici sınıf yönetimi uygulamaları: Eylem araştırması. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Çitil, M. (2018). Türkiye’de üstün yeteneklilerin eğitimi politikalarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 47(1), 143-172.
Gardner, H. (1999). Intelligence Reframed: Multiple Intelligences for the 21st Century. New York: Basic Books.
Gardner, H. (2003). Multiple intelligences after twenty years. Chicago, Illinois: American Educational Research Association.
Kamenopoulou, L. (2016). Ecological systems theory: A valuable framework for research on inclusion and special educational needs/disabilities. Pedagogy: Bulgarian Journal of Educational Research and Practice, 88(4), 515-527.
Sak, U. (2011). Üstün Zekâ̂lılar: Özellikleri tanılanmaları eğitimleri. Ankara: Maya Akademi Yayınevi.
Sak, U., Ayas, M. B., Sezerel, B. B., Öpengin, E., Özdemir, N. N., & Gürbüz, Ş. D. (2015). Gifted and talented education in Turkey: Critics and prospects. Turkish Journal of Giftedness Education, 5(2), 110-132.
Sivrikaya, A. (2018). Eğitimde çoklu zekâ kuramı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(45), 123-132.
https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87oklu_zek%C3%A2_teorisi, 24.09.2024
https://www.zen.com.tr/ekolojik-sistemler-kurami/, 24.09.2024
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
