SALGIN HASTALIKLARLA MÜCADELE KAPSAMINDA İDARİ TEDBİR ALMAKLA YÜKÜMLÜ MAKAMLAR VE YASAL DAYANAKLARI
Özet Görüntüleme: 192
/ 
PDF İndirme: 40
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10118332Özet
Toplumların sağlığını olumsuz yönde etkileyen salgın hastalıklar küreselleşmenin de etkisiyle birlikte tüm dünyanın ortak sorunu haline gelmiştir. Bu durumun en yakın örneği ise Çin’de ortaya çıkarak dünyanın dört bir yanına yayılan koronavirüs salgınıdır. Yapılan başarılı aşılama çalışmaları sayesinde şu an virüsün etkisini eskisi kadar hissedilmese de bu durum salgın hastalıkların kaynağı olan virüslerin yok olacağı anlamına gelmemektedir. Virüslerin yok olmayacağı gerçeği ile yakın dönemde yaşadığımız büyük salgınının etkileri de göz önünde bulundurularak salgın hastalıkların önlenmesinden birinci derece sorumlu olan idareler tarafından gerekli tedbirler alınmalıdır. Bu kapsamda Türk idaresi de siyasal ve yönetsel örgütlenmelerini gözden geçirmeli ve güncel bir salgın ihtimaline karşı alınacak tedbirlerin hukuka uygunluğunun sağlanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeleri yapmalıdır. İdaresinin salgın hastalıklarla mücadele amacıyla alabileceği tedbirlerin temel hak ve özgürlükler üzerindeki yansımaları dikkate alındığında bu husus zorunludur. Salgın hastalıklarla mücadele amacıyla idarece alınan tedbirler ne kadar gerekli olursa olsun söz konusu tedbirlerin yetkisiz makamlarca alınması ya da yasal dayanağının bulunmaması halinde yapılan işlemler ve alınan tedbirler hukuka uygun olmayacaktır.
Referanslar
AİHM, Silver ve diğerleri/Birleşik Krallık Kararı.
AŞKAN Tuğba, ÇAYKÖYLÜ Ali, ÖZKAN Birgül, “Psikiyatri Hemşireliği Bakış Açısıyla Salgın Hastalık Psikolojisi” Uluslararası Çalışmalar Dergisi, C.5, S.1, 2021, ss.69-82.
AYM, Ahmet Temiz, B. No: 2013/1822, T. 20.05.2015.
AYM, Aydın Yavuz ve diğerleri, B. No: 2016/22169, 20/6/2017.
AYM, E:1963/16, K:1963/83, T. 8.4.1963.
AYM, E:1990/25, K:1991/1, T. 10.1.1991.
AYM, E: 2002/112, K: 2003/33, T. 10.04.2003.
AYM, E.2013/57, K.2013/162, 26/12/2013.
AYM, Mustafa Karakuş, B.No: 2020/34781, T. 17.01.2023.
AYM, Yağmur Erşan, B. No: 2018/36451, T. 27.10.2021.
BBC NEWS TÜRKÇE, “İçişleri Bakanlığı market genelgesi: Hangi ürünlerin satışı yasak, pazarlarla ilgili yeni düzenlemeler neler?”, https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-56978253, 03 Şubat 2023.
BBC NEWS TÜRKÇE, “Koranavirüs: ABD Başkanı ülkede OHAL ilan etti”, (Erişim), https://www.bbc.com/turkce/live/haberler-turkiye-51866661, 13 Nisan 2022.
BBC NEWS TÜRKÇE, “Türkiye'de olağanüstü hâllerin tarihi”, (Erişim), Türkiye'de olağanüstü hâllerin tarihi - BBC News Türkçe, 13 Nisan 2022.
BENLİ, Salih, “Kabahatler Kanununda Düzenlenen İdari Yaptırımlara İlişkin Kanun Yolları”, Adalet Dergisi, S. 38, Eylül 2010, ss.1-26.
BULAŞICI HASTALIKLAR SÜRVEYANS VE KONTROL ESASLARI YÖNETMELİĞİ, R.G., T.30.05.2007, S.26537, (Erişim), https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=11347&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5, 25 Eylül 2022.
BÜYÜK, Mehmet Emin, Uluslararası Hukukta Hukukun Genel İlkeleri, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, Şubat 2018.
CAMUS, Albert, Veba, Can Sanat Yayınları, İstanbul, 2020.
CİN KARAGÖZ, Emine, “Özel Güvenlik Bölgesi ve Sokağa Çıkma Yasağı İlanının Hukuki Niteliği ve Uygulamadan Kaynaklı Sorunlar”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt XX, S. 2, 2016, ss. 625-646.
ÇAĞLAR, Bakır, Anayasa Bilimi, BFS Yayınları, İstanbul, 1989.
ÇAĞLAYAN, Ramazan, İdari Yaptırımlar Hukuku (Kabahatler Kanunu Yorumu), Asil Yayın, Ankara 2006.
Danıştay 6. Daire, 18.10.2011 tarihli ve 2009/10109 E., 2011/3784 K. sayılı kararı.
DEĞİRMENCİ, Mehmet, “Türkiye’de Temel Hak ve Hürriyetlerin Durdurulmasının Anayasal Çerçevesi”, ETÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ETÜSBED), S. 10, Nisan 2020, ss. 45-72.
DORU, Seyit Rasim, “Covid-19 (Koronavirüs) Salgını Sürecinde Yapılan İdari Muamelelerin Hukuka Uygunluğu ve İdarenin Sorumluluğu”, İstanbul Hukuk Mecmuası, S. 78(2), s. 769-807.
ERKAL, Atila, “Kamulaştırmasız El konulan Taşınmazın İdarenin Mülkiyetine Geçmesinden Sonra Eski Mal Sahibinin Taşınmazına Tekrar Kavuşması”, İstanbul Hukuk Mecmuası, 79 (3),2021, ss. 963-999.
ERKAL, Atila, “Koronavirüs (Covid-19) Tedbirlerinin Hukukiliği Sorunu ve Alman Hukukundaki Durum”, Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XI, S. 2, 2021, ss.59-95.
GAZETE DUVAR, “Sokağa çıkma yasağı yasal mı?”, (Erişim), https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2020/04/13/sokaga-cikma-yasagi-yasal-mi, 27 Eylül 2023.
GÖZLER, Kemal, “Korona Virüs Salgınıyla Mücadele İçin Alınan Tedbirler Hukuka Uygun Mu?”, (Erişim), https://www.anayasa.gen.tr/korona.htm, 18 Ağustos 2022.
GÖZLER, Kemal, “Korona Virüs Salgınıyla Mücadele İçin Alınan Tedbirler Hukuka Uygun Mu? (2)”, (Erişim), Kemal Gözler, "Korona Virüs Salgınıyla Mücadele İçin Alınan Tedbirler Hukuka Uygun mu?" (2) (anayasa.gen.tr), 12 Ağustos 2022.
GÖZLER, Kemal, “Olağanüstü Hal Rejimlerinde Özgürlüklerin Sınırlandırılması Sistemi ve Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnamelerinin Hukukî Rejimi”, Ankara Barosu Dergisi, Yıl 47, Sayı 4, Ağustos 1990, ss.561-590.
GÖZLER, Kemal, Türk Anayasa Hukuku,3. Bs., Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa, 2019.
GÖZLER, Kemal, “Yorum İlkeleri”, (Erişim), https://www.anayasa.gen.tr/yorum-ilkeleri-kitaptan.pdf, 20 Ekim 2023.
GÜÇLÜ, Ahmet, “Salgın Hastalık Nedeniyle İlan Edilen Sokağa Çıkma Yasağının Yasal Çerçevesi: Kral Çıplak!”, (Erişim), www.academia.edu/42872015, 04 Şubat 2023.
GÜLER, Betül, “İdarenin Covıd-19 Pandemisine İlişkin Sokağa Çıkma Yasağı Kararlarının Kanuni İdare İlkesi Kapsamında Değerlendirilmesi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Covid-19 Hukuk Özel Sayısı, Yıl 19, S. 38, Yaz 2020/2 (Covid-19 Özel Ek) ss.180-201.
GÜNEŞ, Mehmet, “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Normlar Hiyerarşisindeki Yeri ve Denetiminde Maddi İçerik Kriteri”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 1, Sayı 11, 2020, ss.166-179.
HACIMUSTAFAOĞLU, Mustafa, “Enfeksiyon Hastalıkları Pratiğinde Salgın Tanımlaması”, J Pediatr Inf, 12(4), 2018, ss. 172-173.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI, “81 İl Valiliğine Market Tedbirleri Genelgesi Gönderildi” (Erişim), https://www.icisleri.gov.tr/81-il-valiligine-market-tedbirleri-genelgesi-gonderildi, 03 Şubat 2022.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI, “81 İl Valiliğine Koronavirüs Tedbirleri Konulu Ek Genelge Gönderildi”, (Erişim), https://www.icisleri.gov.tr/81-il-valiligine-coronavirus-tedbirleri-konulu-ek-genelge-gonderdi,03 Şubat 2023.
İKİNCİOĞULLARI, Füruzan, “Hukuk Devleti”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 1, 1997, ss. 28-30.
İSTANBUL VALİLİĞİ, İl Umumi Hıfzıssıhha Meclis Kararı, (Erişim), http://www.istanbul.gov.tr/kurumlar/istanbul.gov.tr/PDF/il_Hifzissihha_Meclis_Karari_No_110.PDF, 25 EYLÜL 2022.
İZMİR VALİLİĞİ, İl Umumi Hıfzısıhha Meclis Kararı, (Erişim), http://www.izmir.gov.tr/maske-takilmasi-konusunda-ek-kararlar-alindi, 25 Eylül 2022.
KANGAL, Zeynel Temel, Kabahatler Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, Haziran 2011.
KILIÇ, Halil Ibrahim, “Temel hak ve özgürlüklerde sınırlamanın sınırı ve hakkın özü.” Bahçeşehir Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2012.
MEMURLAR.NET, “Cemevi ve kiliselerin dezenfekte edilmediği' iddiası”, (Erişim), https://www.memurlar.net/haber/892252/cemevi-ve-kiliselerin-dezenfekte-edilmedigi-iddiasi.html, 04 Şubat 2023.
MEDENİ VE SİYASİ HAKLARA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞME, (Erişim), Microsoft Word - MSHS.docx (bilgi.edu.tr), T. 31 Ocak 2023.
NTV, “İçişleri Bakanlığı yetkilileri: Ped hijyenik madde kategorisinde, satış yasağı yok”, https://www.ntv.com.tr/turkiye/icisleri-bakanligi-yetkilileri-ped-hijyenik-madde-kategorisinde-satis-yasagi-yok,6IZBOsYMjkiZdQd--xloEA, 03 Şubat 2023.
ÖZBUDUN, Ergun, Türk Anayasa Hukuku, 18.bs., Yetkin, Yayınevi, Ankara, 2018.
PINAR, İbrahim, Günümüz Türkçesiyle Yazımı Güncelleştirilmiş Umumi Hıfzıssıhha Kanunu & İlgili Diğer Düzenlemeler, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, 2021.
RESMÎ GAZETE, T. 17 Ekim 2001, S. 24556 (Mükerrer)”, (Erişim), T (resmigazete.gov.tr), 30 Ocak 2023.
SABUNCU, Yavuz, Anayasaya Giriş, İmaj Yayınevi, Ankara, 2005.
SAĞLAM, Fazıl, Temel Hakların Sınırlanması ve Özü, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara, 1982.
SAĞLIK BAKANLIĞI, “Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Hizmet Birimleri ve Görevleri Hakkında Yönergesi”, (Erişim), Halk_Sagligi_Genel_Mudurlugu_Hizmet_Birimleri_ve_Gorevleri_Hakkinda_Yonerge.pdf (saglik.gov.tr), 28 Ekim 2023.
SEVER, Çiğdem, “COVID-19 Günlerinde İdare Hukuku: Salgınla Mücadelede Kolluk Yetkileri Üzerine Bir İnceleme”, Anayasa Hukuku Dergisi, C. 9, S. 17, 2020, ss.187-238.
ŞEN, Ersan, “24 Başlıkta Hukukun Evrensel İlke ve Esasları”, (Erişim), https://t24.com.tr/yazarlar/ersan-sen/24-baslikta-hukukun-evrensel-ilke-ve-esaslari,8679, E.T 17 Ağustos 2022.
ŞİRİN, Tolga, “Tehlikeli Salgın Hastalıklarla Anayasal Mücadeleye Giriş”, Anayasa Hukuku Dergisi, C. 9, S. 17, 2020, ss.43-146.
TAŞDÖĞEN, Salih, “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 65(3), 2016, ss.937-966.
TBMM, “Medenî ve Siyasî Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/589)”, (Erişim), https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d22/c016/tbmm22016089ss0150.pdf, E.T 31 Ocak 2023.
TEZİÇ, Erdoğan, Anayasa Hukuku, 23. bs., Beta, İstanbul, 2019.
VİKİPEDİ, “Epidemi”, (Erişim), Epidemi - Vikipedi (wikipedia.org), 02 Haziran 2022.
YARGITAY 19. CD, E: 2020/4354, K: 2020/14250, T: 25.01.2021
YARGITAY 19. CD, E: 2021/627, K: 2021/465, T: 25.01.2021.
YARGITAY 19. CD, E: 2021/628, K: 2021/ 466 K., T: 25.01.2021
YAVUZDOĞAN, Seçkin, “Tehlikeli Salgın Hastalıklar Sebebiyle Alınan Sokağa Çıkma Yasağı Kararları üzerine Birkaç Not”, Adalet Dergisi, S. 64, s. 125-139.
SAYILI CUMHURBAŞKANLIĞI TEŞKİLATI HAKKINDA CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ, (Erişim), https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/19.5.1.pdf.
ANAYASASI, K.T. 20.01.1921,(Erişim), https://www.anayasa.gov.tr/tr/mevzuat/onceki-anayasalar/1921-anayasasi/ 12 Nisan 2022.
ANAYASASI, K.T. 20.04.1924,,(Erişim), https://www.anayasa.gov.tr/tr/mevzuat/onceki-anayasalar/1924-anayasasi/, 17 Ağustos 2022.
SY. SAĞLIK ALANINDA BAZI DÜZENLEMELER HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME, (Erişim), https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=663&MevzuatTur=4&MevzuatTertip=5, 28 Ekim 2023.
www.kazanci.com
www.lexpera.com.tr
www. legalbank.net
www.mevzuat.gov.tr
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
