OKULLARDA ÖRGÜTSEL ADALET VE MOBBİNG İLİŞKİSİNİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNE GÖRE İNCELENMESİ
Özet Görüntüleme: 342 / PDF İndirme: 147
DOI:
https://doi.org/10.51293/socrates23-178Anahtar Kelimeler:
Örgütsel Adalet, Mobbing, Öğretmen., Organizational Justice, Mobbing, TeacherÖzet
Araştırmada, öğretmenlerin örgütsel adalet ve mobbing algıları arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmaktadır. Araştırmanın ifade edilen genel amacı doğrultusunda altı alt problem oluşturulmuştur. Araştırmada alt problemlerine yanıt verebilmek için ilişkisel tarama modeli yöntem olarak tercih edilmiştir. Araştırmanın verileri 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Türkiye’de başkentin doğusunda yer alan dört farklı şehirde bulunan devlet okullarında görev yapan ve evrenden “Basit Seçkisiz Örnekleme” yöntemi ile belirlenen 280 öğretmenden toplanmıştır. Araştırmanın örneklem grubunda yer alan öğretmenlere online olarak ölçekler ulaştırılarak veriler toplanmıştır. Toplanan araştırmada verileri SPSS 25. Paket programı ile analiz edilmiştir. Analiz aşamasında araştırmanın alt problemleri göz önünde bulundurularak verilerin aritmetik ortalaması, standart sapması, hesaplanmıştır. Ayrıca veriler Bağımsız Örneklemler t-Testi, ANOVA ve Pearson korelasyon analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmada cinsiyet, medeni durum, öğrenim durumu ve mesleki kıdem değişkenlerine göre öğretmenlerin örgütsel adalet ve mobbing algıları arasında anlamlı farklılığın olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada öğretmenlerin örgütsel adalet ve mobbing algıları arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanında belirlenen anlamlı ilişkinin negatif yönde ve orta düzeyde olduğu saptanmıştır.
Referanslar
Akkoç, S. B., & Düşükcan, M. (2021). Örgütsel adaletin iş tatmini üzerine etkisi: Hakkâri ili merkez ilçesi devlet okullarında çalışan öğretmenler üzerinde bir araştırma. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 12(23), 103-124.
Altınkurt, Y., & Yılmaz, K. (2010). Değerlere göre yönetim ve örgütsel adalet ilişkisinin ortaöğretim okulu öğretmenlerinin algılarına göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(4), 463-484.
Atalay, İ. (2005). Örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet [Unpublished master thesis]. Afyon Kocatepe Üniversitesi.
Bakhshi, A., Kumar, K., & Rani, E. (2009). Organizational Justice Perceptions as Predictor of Job Satisfaction and Organization Commitment. International Journal of Business and Management, 4(9), 145-154.
Bayraktar, D. (2016). İlkokul öğretmenlerinin duygusal taciz yaşama düzeyi ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki [Unpublished master thesis]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
Bozkus, K. (2022). Mobbing, Teacher Victimization and Faculty Trust: A Structural Equation Model. Online Submission, 14(1), 77-90.
Branch, S., Ramsay, S., & Barker, M. (2013). Workplace bullying, mobbing and general harassment: A review. International Journal of Management Reviews, 15(3), 280-299.
Budak, G., Tolay, E., Sezgin, B. O., Arpacı, S. Ç., & Aksu, S. G. (2018). Örgütsel adalet. Nobel.
Budak, G., Tolay, E., Sezgin, B. O., Arpacı, S. Ç., & Aksu, S. G. (2018). Örgütsel adalet. Nobel.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E, Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
Cömert, M., Demirtaş, H., Üstüner, M., & Özer, N. (2008). Lise öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları [Organizational justice perceptions of high school teachers]. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 7(13), 3-22.
Cropanzano, R., Bowen, D. E., & Gilliland, S. W. (2007). The management of organizational justice. Academy of Management Perspectives, 21(4), 34-48.
Çivildağ, A. ve Sargın, N. (2011). Farklı ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerde psikolojik taciz (Mobbing). Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 11-22.
Einarsen, S., Hoel, H., Zapf, D., & Cooper, C. (2003).The concept of bullying at work: the European tradition. En S. Einarsen, H.Hoel, D. Zapf, & C. Cooper (Eds.), Bullying and Emotional Abuse in the Workplace (pp.3-30).London: Taylor & Francis.
Güriz, A. (2013). Adalet kavramının belirsizliği. (Ed. A.Güriz), Adalet kavramı içinde (171-193). Türkiye Felsefe Kurumu.
Hoy, W. K., & Tarter, C. J. (2004). Organizational Justice in Schools: No Justice Without Trust. International Journal of Educational Management, 18(4), 250-259.
İşcan, Ö. F., & Sayın, U. (2010). Örgütsel adalet, iş tatmini ve örgütsel güven arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4), 195-216.
Kalaycı, Ş. (2017). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Dinamik Akademi Yayınları.
Karatepe, R., Aygar, B. B., & Gündüz, S. (2022). The Relationship Between Mobbing Behaviors Experienced by Teachers and Their Feeling of Relative Deprivation. Education Quarterly Reviews, 5(1), 261-272.
Leymann, H. (1996). The content and development of mobbing at work. European Journal of Work an Organizational Psychology, 5(2), 165-184.
Lyu, X. (2016). Effect Of Organizational Justice on Work Engagement with Psychological Safety as A Mediator: Evidence from China. Social Behavior and Personality: An International Journal, 44(8), 1359-1370
Mercanlıoğlu, Ç. (2010). Çalışma hayatında psikolojik tacizin (mobbing) nedenleri, sonuçları ve Türkiye'deki hukuksal gelişimi. Organizasyon ve yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 37-46
Moorman, R. (1991). Relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors: Do the fairness perceptions influence employee citizenship? Journal of Applied Psychology, 76(6), 845-855.
Muhammad Z. I., Rehan, M., Fatima, A., & Nawab, S. (2017). The impact of organizational justice on employee performance in public sector organization of Pakistan. International Journal of Economics and Management Sciences, 6(3) 1-6.
Mumcu, A. (2020). Algılanan örgütsel adaletin çalışanların iş etiğine yönelik tutumları üzerindeki etkisi: Özel sektör üzerinde görgül bir araştırma. Business and Economics Research Journal, 11(4), 1119-1132.
Öntürk, Y. (2015). Beden eğitimi ve spor yüksekokullarında görev yapan akademik personelin mobbinge maruz kalma durumlarının incelenmesi [Unpublished master thesis]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel adaletin bireyler arası saldırgan davranışlar üzerindeki etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21, 77-96.
Özen, J. (2002). Adalet kuramlarının gelişimi ve örgütsel adalet türleri. Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arşivi, 5, 107-117.
Özkul, B., & Çarıkçı, H. (2010). Mobbing ve Türk hukuku açısından değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 481-499.
Pan, X., Chen, M., Hao, Z., & Bi, W. (2018). The effects of organizational justice on positive organizational behavior: Evidence from a large-sample survey and a situational experiment. Frontiers in Psychology, 8, 2315.
Polat, S. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Kocaeli Üniversitesi.
Polat, S., & Celep, C. (2008). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel güven, örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54(54), 307-331.
Rawls, J. (2018). Bir adalet teorisi. Phoenix.
Sunaris, D., Wahyoedi, S., & Tecoalu, M. (2022). Effects of organizational commitment and organizational justice on organizational citizenship behavior with job satisfaction as a mediation. International Journal of Science, Technology & Management, 3(3), 630-640.
Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics. Pearson Education.
Thompson, C. C., & Unachukwu, G. O. (2022). Organızatıonal justice as a correlate of teachers’ engagement in public secondary schools in Anambra State. IJER-International Journal of Educational Research, 5(1), 23-33.
Titrek, O. (2009). Okul türüne göre okullardaki örgütsel adalet düzeyi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 551-573.
Umarova, D. (2021). Teacher’s experience with mobbing in Baku schools and its consequences. International Journal of Multicultural and Multireligious Understanding, 8(1), 140-149.
Uysal Irak, D. (2004). Örgütsel adalet: Ortaya çıkışı, kuramsal yaklaşımlar ve bugünkü durumu. Türk Psikoloji Yazıları, 7(13), 25-43
Yaylacı, A.F. (2004). İlköğretim okulu öğretmen ve yöneticilerinin örgütsel vatandaşlık davranışları [Unpublished master thesis]. Ankara Üniversitesi.
Yıldırım, D. ve Yıldırım, A. (2010). Mobbing behaviors encountered by health science faculties staff and their responses to them. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi, 30(2), 559-570.
Yılmaz, K. (2010). Devlet ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel adalet algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(1), 579-616.
Yurdugül, H. (2005). Ölçme kuramı ve güvenirlik katsayıları, http://yunus.hacettepe.edu.tr. 15.06.2022.
Zainalipour, H., Fini, A. A. S., & Mirkamali, S. M. (2010). A study of relationship between organizational justice and job satisfaction among teachers in Bandar Abbas Middle School. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5, 1986-1990.
Zapf, D., Knorz, C., & Kulla, M. (2008). On the relationship between mobbing factors, and job content, social work environment, and health outcomes. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2), 215-237.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.